Topstories

(advertentie)

Uiteraard duikt ook cannabis advocaat Maurice Veldman in het rapport van de Nederlandse gemeenten over het cannabisbeleid en hun oproep tot regulering van de wietteelt voor coffeeshops. Er valt na een nachtje doorspitten genoeg op te schieten, al is de aanzet tot verandering positief te noemen. Een analyse van de échte cannabiswerkelijkheid, die ze in alle gemeenten en vooral in de Haagse politiek eens zouden moeten bestuderen.

Bankroetverklaring

In de politiek bestaat er zoiets als besmettelijk woordgebruik. Een term die goed in de mond ligt wordt als de wiedeweerga overgenomen door Jan en Alleman. Zie bijvoorbeeld ‘het failliet van de multiculturele samenleving’ dat nu sinds een jaar of 10 in ieders mond bestorven lijkt te liggen. Nu is daar weer een ander faillissement bij gekomen, te weten het ‘failliet van het gedoogbeleid’ voor cannabis. Wie ooit begonnen is met deze bankroetverklaring valt onmogelijk meer te reconstrueren, maar inmiddels roepen politici, bestuurders en wetshandhavers van Appelscha tot Zaandam allemaal eensgezind dat het maar eens afgelopen moet zijn met dat verduvelde gedogen van de cannabis. Zo ook de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), die begin deze week het rapport  ‘Het failliet van het gedogen’ (ondertitel: ‘Op weg naar de cannabiswet’) het licht deed zien.

Bochten draaien

Waarom is dat gedoogbeleid dan precies failliet? De bestuurlijke werkgroep Modernisering Cannabisbeleid van het VNG moet zich in een paar bochten draaien om de boude titel waar te maken. Zij schrijft: ‘Het cannabisbeleid is een tijd lang een succes. In de evaluatie van het drugsbeleid is geconcludeerd dat het beleid niet heeft geleid tot meer gebruik dan in landen zonder gedoogde verkoop. De beoogde scheiding van markten is gelukt. Bovendien zijn de coffeeshops een plek om gebruikers voor te lichten, en een vindplaats voor gezondheidsbevordering of eventueel zorgtoeleiding’.

Dat klinkt toch niet echt als een faillissement van het coffeeshopbeleid, eerder als een succes.

Het VNG-rapport vindt dat er maar één oplossing is voor het veronderstelde failliet (dat zij eigenlijk nergens in hun rapport echt feitelijk onderbouwen anders dan met stemmingmakerij) en dat is ‘het scenario waarin de overheid een systeem van regels inricht voor de cannabisproductie, -handel en –verkoop’

Waar zien de Nederlandse gemeenten dan toch dat beleidsbankroet? We ploegen verder door het rapport: ‘Aan de ene kant gedogen we het gebruik en de kleinschalige verkoop aan consumenten, aan de andere kant bestraffen en vervolgen we de cannabisproductie en -handel. De gewijzigde omstandigheden zorgen er voor dat er een onhoudbare situatie is ontstaan’, staat op pagina 9. Aha, het gedogen is dus failliet omdat er eigenlijk gewoon gelegaliseerd moet worden, precies zoals een aantal gemeenten al verkondigden in hun  manifest ‘Joint Regulation’. Probleem daarvan is echter dat heel veel gemeenten daar helemaal niets voor voelen, om nog maar te zwijgen van het Openbaar Ministerie of de internationale rechtsorde.

Gesloten keten

De opstellers van het VNG-rapport vinden dat er maar één oplossing is voor het veronderstelde failliet (dat zij eigenlijk nergens in hun rapport echt feitelijk onderbouwen anders dan met stemmingmakerij) en dat is ‘het scenario waarin de overheid een systeem van regels inricht voor de cannabisproductie, -handel en –verkoop’. Die wet moet ‘randvoorwaarden’ bieden ‘voor een geregelde, gesloten keten, de taken en verantwoordelijkheden waaraan producenten, transporteurs en verkopers gehouden zijn en de wijze waarop de overheid daarop toeziet en handhaaft. De cannabiswet moet een kaderwet zijn, die heldere kaders geeft voor het lokale cannabisbeleid. De cannabiswet zorgt voor een landelijk en eenduidig beleid, dat tegelijkertijd gemeenten de ruimte biedt om het beleid af te stemmen op de lokale vraagstukken.’

Kopie van oud rapport

Het rapport van de VNG pleit voor gereguleerde aanvoer van coffeeshops door hennepteelt toe te staan. De eerste reacties waren positief. Het rapport neemt het op tegen het regenteske Haagse ‘Nee’ dat nog steeds door de minister wordt geroepen als wordt gevraagd om de bevoorrading nu toch eindelijk eens te regelen. Toen 7 jaar geleden in Almere de ‘Wiettop’ werd gehouden en veel burgemeesters uit het land naar de polder afreisden klonken al exact dezelfde geluiden als deze week. Het 46 pagina’s lang epistel van de VNG is goed beschouwd een kopie van wat we al weten en al 6 en een half jaar geleden aan de openbaarheid is toevertrouwd. Dat was het rapport Van de Donk.

Met meerdere ‘regelscenario’s’ proberen veel burgemeesters zich meester te maken van de in hun ogen uit de hand gelopen situatie in hun gemeente. De voorgestelde oplossing van gereguleerde teelt is het antwoord op een grootschalig landelijk gecreëerd probleem, waarvan het euvel bij de landelijke overheid te zoeken is.

Wat belooft het rapport voor de kleine thuisteler?

Helemaal niets. Over de thuisteler wordt met geen woord gerept. Strikt genomen hoeft dat ook niet omdat deze groep sowieso niet in het vizier van justitie verkeert. Het is wel opvallend dat deze thuisteler dagelijks lastig wordt gevallen door politie eenheden met zinloze invallen. Dat deze politiemensen van toeten nog blazen weten blijft verbazingwekkend. Deze invallen leveren voor de betrokkenen enorm veel overlast op.

Het was beter geweest als in het rapport i.p.v. de Cannabis Social Clubs op een voetstuk te zetten de nadruk was gelegd op thuisteelt. De burgemeesters maken zich nogal druk om het gebrek aan kwaliteitscontrole en het gebruik van bestrijdingsmiddelen. Aan dergelijke bezwaren wordt integraal tegemoet gekomen als thuis telen wordt gepropageerd. Dit kan op een uiterst veilige en verantwoorde wijze, maar dat is de burgemeesters kennelijk ontgaan.

In plaats daarvan wordt overlast maar weer eens aangehaald als één van de boosdoeners. Het moet maar eens gedaan zijn met de overlast rond coffeeshops

In plaats daarvan wordt overlast maar weer eens aangehaald als één van de boosdoeners. Het moet maar eens gedaan zijn met de overlast rond coffeeshops, zo suggereert dit rapport. Hiermee wordt miskend dat coffeeshops bestaan op voorwaarde dat zij geen overlast veroorzaken. En dat doen coffeeshops dan ook niet op straffe van sluiting.

Dat coffeeshophouders zijn gedwongen hun cannabis in de illegaliteit te kopen is al jaren onderwerp van discussie. Legaal verdiend geld waar belasting over is betaald wordt door coffeeshophouders aangewend voor de inkoop van cannabis. Dat heet zwartwassen. Zo heeft de Nederlandse overheid het bijna 40 jaar geleden zelf bepaald. Nu wordt dit aangegrepen om met de beschuldigende vinger richting coffeeshops te wijzen.

Hoe kan het bestaan dat de overheid bijna 40 jaar geleden een gedoogbeleid heeft geïntroduceerd waarin geen rekening werd gehouden met het feit dat een bakker die brood bakt zijn meel ergens moet kunnen inkopen?

Motorbendes

Burgemeester Schneiders van Haarlem verzuchtte gisteren dat coffeeshops daardoor banden met de georganiseerde misdaad hebben en dat dit maar eens afgelopen moet zijn.

In Nieuwsuur merkte Schneiders op dat zijn auto onlangs in de brand is gestoken toen hij een conflict had met een motorbende. Wat dit met cannabis te maken heeft werd aanstonds duidelijk: er is een vermoeden dat  motorbendes in de cannabis zitten, aldus Schneiders. Ik kan mij niet voorstellen dat hij werkelijk meent dat motorbendes coffeeshops bevoorraden. Ik ben in ruim 26 jaar nog nooit een motorbende tegengekomen die banden had met een coffeeshop.

In de actualiteitenrubriek Een Vandaag werd de afgebrande auto van de burgemeester uitvoerig in beeld gebracht en werd de link gelegd met de sluiting van enkele coffeeshops die de burgemeester kort tevoren had verordonneerd te sluiten. Dat was een treurig staaltje journalistiek. Want de burgemeester had dit zelf helemaal niet gezegd.

Dolkstoot in de rug

De Haarlemse belangenvereniging THC betreurt deze journalistieke stemmingmakerij dan ook ten zeerste. Daar hechten zij juist zeer aan de goede verstandhouding met de burgemeester. Tevens hoopt THC dat zij in de toekomst een belangrijke bijdragen kan leveren aan de verdere uitwerking van de plannen rond regulering. In Haarlem hebben de afgelopen jaren alle coffeeshops een keurmerk gekregen van de burgemeester. Dit kan als schoolvoorbeeld worden gezien voor de rest van Nederland.

Met de door journalisten geuite suggesties zullen de Haarlemse coffeeshophouders niet blij zijn. Zij ervaren dergelijke uitspraken als een dolksteek in de rug. De Haarlemse coffeeshophouders zijn oprecht verbaasd dat de burgemeester het publiek voorhoudt dat een substantieel deel van hen niet deugt en de Bibob-toets niet doorstaat. Daarvan is ook in Haarlem absoluut geen sprake, zo weet ik uit eigen ervaring.

Kleinere coffeeshops?

Coffeeshops veroorzaken overlast en dragen bij aan gevoelens van onveiligheid, zo beweert het rapport van de VNG. Het zijn namelijk afhaalloketten geworden i.p.v. plekken waar probleemgebruikers kunnen worden gelokaliseerd. Dit roept om kleinere coffeeshops. Inmiddels begrijpt een goed verstaander er steeds minder van. De overheid stelde zich in het verleden als beleidsstandpunt het aantal coffeeshops drastisch te beperken. Aldus geschiedde. Nu klinkt de roep om kleine coffeeshops. Dan zal het coffeeshopbestand toch echt eerst moeten worden verdubbeld.

Op deze wijze komt de horecafunctie van coffeeshops in gevaar en moet je niet gek staan te kijken als het afhaalloketten worden. Dit hebben alle burgemeesters over zichzelf afgeroepen

Het feit dat de niet gesloten coffeeshops afhaalloketten zijn geworden is het rechtstreeks gevolg van de omvangrijke sluitingen van de afgelopen jaren. Momenteel zijn er in Nederland nog slechts rond de 580 coffeeshops. In Amsterdam zijn de afgelopen 15 jaar 39% van alle coffeeshops gesloten. Dat is vragen om problemen. De vraagzijde is alleen maar toegenomen doordat het toerisme enorm is gegroeid. Op deze wijze komt de horecafunctie van coffeeshops in gevaar en moet je niet gek staan te kijken als het afhaalloketten worden. Dit hebben alle burgemeesters over zichzelf afgeroepen.

Teelt is probleem, niet de coffeeshop

De argumenten om te komen tot regulering van wietteelt houden meer verband met de uit de hand gelopen situatie van deze teelt dan met coffeeshops waarvan veel betrokkenen niet zouden deugen. Deze laatste beschuldiging kan eenvoudigweg worden gepareerd met de regelmatige uitvoerige screeningen van exploitanten die op last van het Ministerie van Veiligheid en Justitie door heel Nederland de afgelopen ruim 13 jaar worden uitgevoerd in het kader van de Wet Bibob. Ook de toets van het levensgedrag heeft al vele sluitingen tot gevolg gehad. Het is daarom onjuist om te suggereren dat een deel van de coffeeshopexploitanten er eigenlijk mee zou moeten stoppen. De Wet Bibob strekt er primair toe om witwassen te bestrijden. Ook daarom is de beschuldiging witwassen volstrekt misplaatst.

Lobby

Het rapport is een prima aanzet om de tegenstanders van regulering over de streep te krijgen. Laten we hopen dat dit rapport met de daarop volgende lobby komend jaar zal leiden tot een genuanceerdere blik op de cannabisteelt in Den Haag. Er zijn maar enkele tegenstanders nodig voor een meerderheid in de Tweede Kamer. Die moeten toch te bewegen zijn.

[openingsfoto: stdesign/Shutterstock]

(advertentie)