Topstories

(advertentie)

RollingStoned krijgt veel vragen van hobbykwekers en zelfkwekende medicinale cannabispatiënten over wat er nou mag in de ogen van de wet. Met name de vraag wanneer je gevaar loopt uit je huis gezet te worden, komt vaak voorbij. Voer voor advocaat Maurice Veldman, die uitgebreid de jurisprudentie hierover behandelt!

Vijf planten voor eigen gebruik

Na een eerdere beschouwing over de teelt van meer dan vijf planten voor eigen medicinaal gebruik kreeg ik veel reacties van lezers met vragen over ontruimingsmaatregelen die woningbouwverenigingen treffen bij ontdekking van een aantal planten thuis. Vooral mensen die met de rug tegen de muur staan en zelf om medische redenen cannabis moeten telen om hun lijden te verzachten, vroegen om uitleg. Daarom deze week een column over de stand van zaken rond ontbinding van de huurovereenkomst en ontruiming na ontdekking van cannabisplanten in een woning.

Noodkreet van MS-patiënt

Ter inleiding een citaat uit een mail die ik via RollingStoned van een MS patiënt ontving en met toestemming van de schrijver publiceer:

‘Ik kweek nooit meer dan 4 plantjes binnen onder een lamp in een zelfgebouwd kastje. Natuurlijk met ventilator en afzuiging aangezien ik niemand tot last wil zijn. Ik hoef dit maar 1 keer per jaar te doen. 4 plantjes want meer heb ik niet nodig op jaarbasis. Tevens om het signaal uit te zenden niet meer te kweken dan ik verbruik. Het hokje is groot genoeg voor meer. Veiligheid gaat boven alles en natuurlijk zit het technisch correct in elkaar en brandveiligheid heb ik als hoogste prioriteit. Verder ga ik nooit van huis als de lamp aan is.

De kweek ervaar ik als een zeer stressvolle periode. Ik geloof dat vanwege de apparatuur het toch wordt beschouwd als een professionele kweek. Ik woon in een sociale huurwoning. De woningbouw vereniging is er verder heel duidelijk in. Ik verwacht dan ook dat wanneer ik bezoek zou krijgen van de politie de toko compleet overhoop gehaald wordt, alles wordt weggehaald en de uitzetprocedure in gang gezet wordt.’

Zo denkt de rechter erover

Dit schrijnende voorbeeld roept veel vragen op, waarop ik in deze column inga. Als rechterlijke uitspraken over huisuitzettingen en thuisteelt op een rijtje worden gezet ontstaat het volgende beeld.

In uitspraken staat steeds voorop dat iedere tekortkoming van een huurder in de nakoming van zijn contractuele en wettelijke verplichtingen als huurder, zoals cannabis telen, de verhuurder de bevoegdheid geeft om de huurovereenkomst te laten ontbinden. Dit is alleen anders als sprake is van een geringe tekortkoming of als het tekort schieten van de huurder een oorsprong heeft van bijzondere aard. De huurder beroept zich dan op de zogenaamde ‘tenzij’ clausule: ‘Tenzij de tekortkoming gezien haar bijzondere aard of geringe betekenis deze ontbinding met haar gevolgen niet rechtvaardigt’.

Kweken uit medische noodzaak

De aandacht gaat vooral uit naar dit laatste voorbehoud in de regelgeving als het gaat om medicinale patiënten die door medische omstandigheden gedwongen zijn zelf thuis te telen. Zij hebben feitelijk geen andere keus dan zelf kweken en dan ook nog uitsluitend voor eigen gebruik. Cannabis van apotheker of coffeeshop biedt geen soelaas.

Toch moet worden bedacht dat ontbinding en ontruiming slechts in zeer bijzondere omstandigheden wordt voorkomen door uitzonderlijke omstandigheden aan de zijde van de huurder. Rechters stellen erg zware eisen aan omstandigheden die aan ontruiming in de weg staan. De hoofdregel is dus ontbinding en ontruiming, tenzij sprake is van uitzonderlijke omstandigheden, die voor de huurder als het ware een noodsituatie opleveren en vallen te begrijpen onder de clausule dat de tekortkoming van bijzondere aard en geringe betekenis is.

Soms spreekt de overeenkomst over de verplichting dat de teelt van meer dan vijf planten niet is toegestaan. In dat geval zit de thuisteler goed als hij niet meer dan vijf planten heeft

Uitgangspunt in de jurisprudentie is dat in huurovereenkomsten altijd een bepaling staat dat de huurder de woning alleen als woning mag gebruiken, dus niet bedrijfsmatig op welke wijze ook. Ook staat vaak een beding in de huurovereenkomst of in de algemene bepalingen van dit contract dat geen hennep mag worden geteeld. Soms spreekt de overeenkomst over de verplichting dat de teelt van meer dan vijf planten niet is toegestaan. In dat geval zit de thuisteler goed als hij niet meer dan vijf planten heeft.

Op de zwarte lijst

De hele woning als hennephok inrichten is wel wat anders dan een kleine kweekkas in een hoekje van de kamer. In het eerste geval wordt de woning in strijd met de bestemming in zijn geheel bedrijfsmatig gebruikt en dat mag nooit. Dan is het doek echt gevallen. Bijkomende omstandigheid is dat in de praktijk regel is dat een ontruimde huurder op een zwarte lijst wordt geplaatst en vaak gedurende twee tot vijf jaar blijft verstoken van de mogelijkheid om een woning in de sociale sector te huren.

De simpele vaststelling dat de woning wordt gebruikt in strijd met de huurovereenkomst is in veel gevallen voldoende grond voor ontbinding van de overeenkomst en ontruiming. Het is volgens de wet zo dat in principe iedere serieuze toerekenbare tekortkoming van verplichtingen als huurder vaak toereikend is om iemand op straat te zetten.

Een greep uit de jurisprudentie

De meeste verweren worden in simpele bewoordingen verworpen. Zo voerde een woonwagenbewoner aan dat zij eerder dan andere bevolkingsgroepen voor hun inkomen hun toevlucht moeten kunnen zoeken tot hennep kweken. Bovendien hoort hennepgebruik in Nederland gewoon bij het leven. De rechter maakte korte metten met dit betoog, dat lijkt te zijn gegrepen uit het leven maar juridisch geen hoge ogen gooide.

Hoe pijnlijk een confrontatie met een verhuurder kan aflopen bleek bijvoorbeeld uit een uitspraak van een kort geding in Gelderland. Een huurder die met toestemming van de verhuurder zijn woning onderverhuurde wegens periodiek verblijf in het buitenland moest ervaren dat in zijn woning 140 hennepplanten werden aangetroffen. Dat werd als bedrijfsmatige teelt aangemerkt. Dit wordt door rechters steeds weer als gevaarzetting beschouwd en dan is het oppassen geblazen. Zijn zaakwaarnemer had na de constatering bij de verhuurder direct melding gemaakt van de cannabisplanten. De hoofdhuurder herstelde de woning in uitstekende staat en viel geen direct verwijt te maken. Hij was als 66 jarige al 20 jaar huurder en was na de ontdekking van de hennepplanten fysiek en mentaal dermate aangegrepen dat hij in het ziekenhuis belandde. Een ontruiming zou stressverhogend werken, aldus zijn huisarts en maatschappelijk werker.

Maar deze beste man werd simpelweg verweten dat hij zijn woning aan een ander in gebruik had gegeven. Daarmee loop je het risico dat een ander de woning wordt gebruikt op een wijze die de verhuurder niet zint en daarvoor wordt je volledig aansprakelijk gehouden. Ontruiming volgde.

Thuisteelt of bedrijfsmatige teelt

De hierboven genoemde voorbeelden betreffen uitsluitend bedrijfsmatige teelt. Dan is sprake van een gebruik in strijd met de woonbestemming en volgt in de praktijk altijd ontruiming.

Het gerechtshof in Den Bosch maakte zich in een uitspraak uit 2011 helemaal niet druk om het onderscheid bedrijfsmatige teelt en thuisteelt. In deze zaak waarin 12 plantjes de hoofdrol speelden en geen hulpmiddelen als lampen etc. werden gebruikt werd geoordeeld dat dit een verboden hennepkwekerij was met meer dan het dubbele aantal planten dan is toegestaan. Er stonden vijf planten in de tuin en zeven in de berging. De ontruiming werd uitgesproken.

Ook het Amsterdamse gerechtshof is duidelijk in een zaak waarin het ging om 29 planten en 17 stekken. Vanwege het aantal van meer dan vijf planten werd zonder enige discussie vastgesteld dat het i.c. ging om bedrijfsmatige teelt en niet voor eigen gebruik. Door de bedrijfsmatige teelt is gevaarzetting automatisch gegeven.

Triest geval

Een ander triest geval betrof een alleenstaande moeder die met haar puberale zoon weinig ander perspectief had dan maar liefst drie hennepplanten in een growtent te zetten. Ze had de euvele moed om ook een lamp, een transformator en een ventilator te gebruiken. Deze hulpmiddelen waren op een zeer onprofessionele manier aangelegd. De dame in kwestie kon niet worden betrapt op zelfs de meest minimale kennis van zaken over hennepteelt.

De woningbouwvereniging beriep zich op haar zero tolerance beleid en vorderde onverbiddelijk ontruiming.

De Rotterdamse kantonrechter sprak over een professionele (!) kwekerij van drie planten met een onmiskenbaar beroepsmatig karakter en toonde geen enkele consideratie

De Rotterdamse kantonrechter sprak over een professionele (!) kwekerij van drie planten met een onmiskenbaar beroepsmatig karakter en toonde geen enkele consideratie. Hij gooide deze dame met haar zoon zonder mededogen de straat op. Ze kreeg in plaats van 5 dagen maar liefst 14 dagen om haar biezen te pakken. Je kunt dus zomaar te maken krijgen met een ongekende en onredelijk harde rechter die zijn positie gebruikt door de wet aan te grijpen en iemand met drie zielige plantjes samen met haar zoon de kou in te jagen onder het mom van ‘professionele teelt’. Dat deze rechter volledig uit de bocht is gevlogen moge duidelijk zijn, maar daar schiet dit slachtoffer van deze rechterlijke willekeur niets mee op.

Willekeur van rechters

Deze laatste uitspraak is illustratief voor het grote gevaar van willekeur als jouw toekomst in handen is van een rechter die teveel beoordelingsvrijheid krijgt toebedeeld van de wetgever. En dat is nou precies wat de huidige zeer vage normen als ‘ beroepsmatige teelt’ en ‘ernstige reden om te vermoeden dat’ (growshopwet) tot gevolg kunnen hebben als deze door een rechter naar eigen believen mogen worden ingevuld.

De opdracht van de wetgever om rechters te laten bepalen wat onder beroepsmatige dan wel professionele hennepteelt wordt verstaan kan nooit zijn geweest om een alleenstaande moeder met een buitengewoon amateuristisch ingericht growtentje ( zoals de woningbouwvereniging zelf uitvoerig gemotiveerd aanvoerde) waarin drie plantjes stonden, als beroepsmatige teler aan te merken. Toch lopen er rechters rond die hun hand er niet voor omdraaien om zonder dralen dergelijke uitspraken te doen. Dat mag met recht een schande worden genoemd, maar het is helaas waar we het mee moeten doen.

Bijzondere omstandigheden

De lezer begrijpt dat mijn vertrouwen in sommige rechters is verschrompeld tot de omvang van het eendimensionale denken van deze magistraten over de strekking van begrippen uit de Opiumwet. Wanneer prevaleren zeer bijzondere persoonlijke omstandigheden? Er blijkt veel voor nodig te zijn om een ontruiming van een woning te voorkomen na het aantreffen van een bescheiden hennephokje. Ontruimen lijkt routine, niet ontruimen uitzondering.

In één zaak oordeelde het gerechtshof Den Bosch dat sprake was van een noodsituatie omdat bij ontruiming van een woning een kind met een zeer broze psychische gesteldheid door Jeugdzorg uit huis zou worden geplaatst als de ontruiming zou worden toegewezen. Hierdoor ontstond voor deze hulpbehoevende een zeer bijzondere situatie die aan ontruiming in de weg stond. Het ging om 80 hennepplanten. Hier werd een beroep op de hardheidsclausule gehonoreerd.

En de medicinale patiënt?

Een medicinale cannabispatiënt die op kleine schaal genoodzaakt is om zelf te telen, zoals het citaat uit bovenstaande email beschrijft, moet goed beslagen ten ijs komen om een kans te maken een succesvol beroep te doen op de uitzonderingssituatie zodat een rechter ontruiming afwijst vanwege een persoonlijke noodtoestand. Hij moet over goede medische verklaringen beschikken die duidelijk maken dat cannabis als medicinaal gebruik geïndiceerd is. Voorts moet duidelijk zijn dat de cannabissoorten uit de apotheek niet de gewenste werking hebben of anderszins onbruikbaar zijn.

Tijd voor maatschappelijk debat

De medicinale kleine thuisteler moet als huurder kortgezegd aantonen dat hij met de rug tegen de muur staat. Alleen dan maakt hij, mits sprake is van een brandveilige situatie zoals in het citaat staat beschreven, een kansje.

De medicinale teler moet het vooral hebben van de kleinschaligheid van de teelt, zodat de rechter dit kan vatten onder de geringe betekenis van de tekortkoming en haar bijzondere aard. Het is tijd voor een maatschappelijk debat over dit probleem, dat in omvang steeds groter lijkt te worden.

 

(advertentie)