Topstories

(advertentie)

Cannabisadvocaat Maurice Veldman geeft tegengas aan de visie van de burgemeester van Maastricht, die pleit om coffeeshops te vervangen door Cannabis Social Clubs. Geen goed plan, aldus onze columnist. De commercieel uit de klauwen gelopen situatie met deze ‘zelfkweek-verenigingen’ in Spanje kan daarbij als afschrikwekkend voorbeeld dienen van het voortijdig afdanken van een goedwerkend Nederlands fenomeen!

Cannabis Social Clubs

De kersverse burgemeester van Maastricht Annemarie Penn-te Strake, voormalig lid van het College van Procureurs-Generaal in Den Haag, gaf kortgeleden haar visie op de stand van zaken rond coffeeshops en de Maastrichtse toestanden van de afgelopen jaren. Ze verklaarde het gedoogbeleid naar inmiddels goed gebruik onder bestuurders ‘failliet’ maar voegde daar wel aan toe dat het ‘een groot goed’ is dat ‘een jongere relatief veilig naar een coffeeshop kan om een jointje te roken’. Maastricht, zo vertelde de nieuwe – partijloze – opvolgster van VVD’er Onno Hoes zal niettemin doorgaan met het weren van buitenlandse toeristen uit de coffeeshops via het ingezetenencriterium. Tegelijkertijd wil Penn-te Strake gas geven bij het vervangen van coffeeshops door kleinschalige Cannabis Social Clubs (CSC’s).  Maar van wat er ondertussen misgaat in Maastricht kunnen andere gemeenten zoals Amsterdam een wijze les leren.

Drugstoerisme

Het ingezetenencriterium is ingevoerd omdat Maastricht werd geteisterd door drugstoerisme en de situatie daar echt uit de hand was gelopen. De huidige burgemeester constateert tevreden dat deze maatregel het beoogde effect heeft gehad: aan drugstoerisme is een halt toegeroepen en er zijn minder drugsgerelateerde overtredingen dan voor de periode dat Maastricht werd overspoeld door Belgen, Duitsers en Fransen. Wel is in toenemende mate sprake van agressief opererende straatdealers en drugsrunners.

Het hanteren van de ‘wietpas’ heeft echter als neveneffect dat er ook steeds minder Nederlanders komen in de coffeeshops van Maastricht. De illegale handel tiert welig. Dit veroorzaakt opnieuw overlast, die dit keer wordt veroorzaakt door Maastrichtenaren zelf. In Bergen op Zoom, Terneuzen en Roosendaal wordt hetzelfde verschijnsel gemeld. In al deze steden is sprake van alarmerend toegenomen straathandel en worden blowers geronseld om naar illegale dealers te gaan. Zo beschrijft de Quickscan van Stichting Epicuris als voorbeeld van een bijzonder kwalijk bijverschijnsel dat ook minderjarige jongeren zich aangetrokken voelen tot de illegale dealers die  massaal in het gat springen dat de gesloten coffeeshops hebben achtergelaten. Minderjarigen worden op straat, in parken en in woonhuizen en in andere illegale verkooppunten geronseld voor deze florerende ambulante handel, die een nieuwe risicofactor voor de volksgezondheid voor met name jongeren vormt.

Coffeeshops bij oud vuil?

De burgemeester oppert dat huidige coffeeshops moeten worden getransformeerd tot Cannabis Social Clubs. Maar waar zou dat goed voor zijn? Immers: als het effect van de wietpas en de registratieplicht nu al is dat Nederlandse consumenten de coffeeshops mijden, hoe zou dan die kleinschalige club met ledenadministratie een alternatief voor de coffeeshop kunnen zijn? Voor de wietpas werd de registratieplicht snel weer ingetrokken juist vanwege dit effect en een CSC zal daarmee nooit de plaats van een coffeeshop kunnen innemen.

De burgemeester doet een dringend appel op de Minister van Veiligheid en Justitie om politiek leiderschap te tonen: ‘Den Haag moet wakker worden’. Maar we weten met ons allen dat van deze minister niets te verwachten valt dat in de richting gaat van reguleren van de achterdeur. Daar heeft  minister Van der Steur bepaald geen doekjes om gewonden.

De Spaanse praktijk toont aan dat de realiteit van de Cannabis Social Clubs niets te maken heeft met een ideëel clubje zelf-telende blowers

Orde op zaken stellen bij de achterdeur is gewenst om de gedoogde cannabisbranche te behoeden voor contacten met de georganiseerde criminaliteit, zo is de Maastrichtse gedachte. Deze veronderstelling wordt echter tegengesproken door de praktijk in Barcelona en Madrid, waar CSC’s uit hun voegen zijn gebarsten en cannabis op grote schaal bij beroepsmatige telers moet worden ingekocht. De Spaanse praktijk toont aan dat de realiteit van de CSC niets te maken heeft met een ideëel clubje zelf-telende blowers.

Coffeeshops en minderjarigen

De ontwikkelingen in Maastricht kunnen als voorbeeld dienen voor Amsterdam. In Amsterdam is deze zomer door bureau Intraval onderzoek gedaan naar effecten van sluitingen van coffeeshops op de woonomgeving. De resultaten zouden zijn dat bewoners niets hebben bemerkt van sluitingen. Er zou geen toenemende overlast zijn en ook straathandel zou niet noemenswaardig zijn toegenomen, aldus onderzoekers van Intraval. Het onderzoek is echter erg beperkt geweest, zodat veel ongewenste effecten van het verplaatsen van de grote stroom bezoekers sinds de reeks recente sluitingen van coffeeshops niet in kaart zijn gebracht.

De beschermende werking van coffeeshops op minderjarigen wordt veroorzaakt doordat coffeeshops de markt van cannabis voorzien en er voor straatdealers weinig ruimte is. De ongewenste effecten van het sluiten van coffeeshops zijn helaas dat ook minderjarigen met open armen worden ontvangen door straatdealers. De sluitingen ten gevolge van het afstandscriterium hebben dus een aantoonbaar averechts effect op minderjarigen.

Eigen onderzoek Amsterdamse shops

Dit zal ook in Amsterdam het geval zijn als de binnenstad nog verder wordt ontdaan van een grote groep coffeeshops. Het Intraval onderzoek ten spijt is in het Zuiden des lands veel meer ervaring met het sluiten van grote groepen coffeeshops. We moeten dus vooral kijken naar de gevolgen van de sluitingen in deze steden en die zijn bepaald niet mis.

Dezer dagen wordt in opdracht van de BCD onderzoek gedaan bij bewoners die rond coffeeshops wonen en wordt hen gevraagd te beschrijven of zij veranderingen ervaren vanaf het 1 januari jl., toen de eerste groep coffeeshops de deuren moesten sluiten. De uitkomsten zullen in november aan de burgemeester en de leden van de Gemeenteraad worden gepresenteerd. Het valt te hopen dat ook dit een bijdrage levert aan de beslissing om nu dan toch echt te stoppen met het sluiten van nog meer coffeeshops.

[openingsfoto: Darrell A./Flickr]

(advertentie)