Topstories

(advertentie)

Rechters hebben gesproken. Niet alleen afgelopen weken, maar al jaren weigeren zij coffeeshophouders die het goed doen te straffen. Vanwaar dan alle ophef? Moeten we de victorie kraaien? Het antwoord luidt: nog even niet. Advocaat Maurice Veldman zet alle ontwikkelingen kraakhelder op een rij, en deelt een keiharde sneer uit aan burgemeester Van der Laan van Amsterdam “die criminele organisaties nieuw leven heeft ingeblazen”.

Complex leven coffeeshophouder

Het leven van een coffeeshophouder is veel complexer dan door sommige strafrechtadvocaten wordt beweerd. Zodra je de alledaagse praktijk van een cannabisondernemer niet alleen met een strafrechtelijke bril bekijkt wordt het leven een stuk ingewikkelder. Het ging er de afgelopen week in de media veel te strafrechtelijk aan toe. De goedwillende lezer denkt dat het pleit beslecht is, maar schijn bedriegt.

Aan de voordeur hebben we te maken met de afdeling vergunningen, de burgemeesters die het bestaansrecht bepalen van de coffeeshop. Hoe verhoudt straffeloosheid om  cannabis te verkopen met een vergunning  zich tot de bijkans onbeperkte vrijheid van burgemeesters om coffeeshops te gedogen of de nek om te draaien door die vergunning gewoonweg in te trekken als een stash wordt gevonden? Burgemeesters worden door de rechter vrijwel nooit teruggefloten als zij coffeeshops sluiten die een paar kilo cannabis thuis hebben liggen. Veel coffeeshops zijn op deze wijze jammerlijk voor eeuwig van het tableau verdwenen. Zal dit anders worden met de gewijzigde strafrechtelijke inzichten? Voor het antwoord op deze vraag moeten we verder kijken dan de wereld van het strafrecht. Het gaat nu om de voordeur.

Ik wil de lezer deelgenoot maken van twee turbulente zaken uit mijn praktijk om uit te leggen dat het beslist geen gelopen race is.

Burgemeester van Hoofddorp versus coffeeshop(s)

Deze maand was de burgemeester van Hoofddorp voornemens een woning voor zes maanden te sluiten omdat daar een coffeeshophouder een kilo of 10 cannabis met wat jointjes had liggen voor zijn coffeeshop in Haarlem. Dat was in de ogen van deze burgervader een dermate ernstig vergrijp dat de planken voor de ramen moesten.

Het leuke is dat in deze gemeente coffeeshop Superfly is gevestigd en de uitspraak over Superfly werd gedaan in de periode waarin de burgemeester besloot de woning van deze coffeeshophouder te sluiten vanwege wat cannabis.

Na de uitspraak van coffeeshop Superfly meldde dezelfde burgemeester dat de Wet Bibob wat hem betreft waardeloos is geworden. Deze opmerking getuigt van voortschrijdend inzicht, maar verhoudt zich niet echt met zijn eigen voornemen van een paar weken daarvoor om een woning te sluiten waar een coffeeshophouder met zijn kinderen woont, enkel omdat hij een normale voorraad had voor zijn coffeeshop.

Gelukkig krapte de burgemeester zich na een stevige zienswijze van mij nog eens goed achter zijn oren en besloot de woning van deze coffeeshophouder niet te sluiten. Daar was overigens heel wat overredingskracht voor nodig. Dit alles geschiedde daags voor de uitspraak van Superfly.

Voor 6 maanden dichtgetimmerd

Het argument van de burgemeester om de sluiting af te blazen was dat hij mijn cliënt niet eerder had gewaarschuwd, maar de burgemeester waarschuwde in deze boodschap dat de woning de volgende keer zeker voor zes maanden wordt dichtgetimmerd. Basta!

Dat verhoudt zich niet tot de opmerking dat de wet Bibob ineens waardeloos is als het om voorraden cannabis gaat. Dat opperde deze burgemeester direct na de Superfly uitspraak en dus kort na de waarschuwing aan mijn cliënt. Kennelijk is deze burgemeester erg gevoelig voor de Superfly uitspraak over voorraden cannabis in zijn eigen gemeente en tilt hij plotseling minder zwaar aan een flinke voorraad cannabis. Dat prijst deze burgemeester. Maar wat doen zijn collega’s?

Meer dan 50 burgemeesters hebben het manifest voor een gereguleerde achterdeur ondertekend. Wat nu?

Je mag voor een coffeeshop in Amsterdam dus niet zelf op verantwoorde wijze cannabis inkopen. De Amsterdamse burgemeester blies criminele organisaties daarmee nieuw leven in

Alle ogen zijn gericht op de burgemeester van Amsterdam. Dat is de stad met het grootst aantal coffeeshops en tevens het grootst aantal sluitingen. De burgemeester heeft zich laten ringeloren door Opstelten door te beloven maar liefst 70 coffeeshops te sluiten in ruil voor voorlopig geen wietpas. Hij rekent vanaf 2010 op meedogenloze wijze af met exploitanten die een paar kilo cannabis thuis hebben liggen, zo weet ik uit eigen ervaring. Hij weet zich daarbij verzekerd van steun van de rechters van de Raad van State, die hem traditiegetrouw altijd de hand boven het hoofd houden. Dit jaar nog was 8 kilo wiet thuis bij een schoonmaker van een coffeeshop voor de Raad van State genoeg om een prachtig bedrijf de Amstel in te schuiven. De Amsterdamse burgemeester deed dat zonder dralen en toonde zich ongevoelig in de bekende achterdeur discussie.

Somber cannabisklimaat in Amsterdam

Deze burgemeester legde eind vorig jaar in de gemeenteraad nog uit dat hij liever een coffeeshop sluit vanwege een Bibob probleem (zoals een voorraad cannabis buiten de coffeeshop), dan vanwege een afstandscriterium voor middelbare scholen. Het sluiten van coffeeshops vanwege de inkoop van cannabis heeft de afgelopen jaren in Amsterdam absurde vormen aangenomen. Het staat er dus nochtans somber voor in de hoofdstad.

Je mag voor een coffeeshop in Amsterdam dus niet zelf op verantwoorde wijze cannabis inkopen. De Amsterdamse burgemeester blies criminele organisaties daarmee nieuw leven in. Dat gebeurde door coffeeshopexploitanten in 2010 te verbieden voortaan cannabis aan te voeren en te gebieden dit alleen op de drempel van de shop aan te pakken van onbekenden.

Nieuwe markt voor criminelen

Exploitanten konden niet langer de hun vertrouwde adressen consulteren voor de inkoop van cannabis. Dat opende een nieuwe markt die bliksemsnel door criminele organisaties is veroverd. Dit is de stand van zaken van dit moment in de hoofdstad. Niet iets om vrolijk van te worden. Een strafrechtelijke overwinning is op dit moment slechts een Pyrrusoverwinning. Het gaat nu om de voordeur.

De iets gewijzigde koers van de Raad van State is momenteel absoluut onvoldoende om te denken dat een coffeeshophouder van elke burgemeester een voorraad mag aanhouden. Toekomstig zal dit hoogste rechtscollege wel bijdraaien, maar dat zal zeker nog wel even duren vrees ik. We hebben te maken met het meest conservatief politieke, regeringsgezinde en burgemeestersvriendelijke rechterlijk college in de Nederlandse rechtspraak, waar een coffeeshophouder bijna altijd bot vangt en burgemeesters blindelings zegevieren. Van dit fossiele college moeten we het echt niet hebben als we aankoersen op veranderingen.

Elke coffeeshophouder kon vanaf 2010 met pek en veren uit de stad vertrekken als bekend werd dat hij niet alleen cannabis verkocht, maar ook inkocht

Het Landelijk Bureau Bibob zal – naar ik verwacht – komend jaar het beleid wijzigen zoals zij dit ook in 2010 deed. Vóór 2010 was een stash geen probleem en rolde je met tientallen kilo’s cannabis geruisloos door de Bibob toets. Vanaf 2010 kreeg je standaard een negatief advies voor een stash van enkele kilo’s. Elke coffeeshophouder kon met pek en veren uit de stad vertrekken als bekend werd dat hij niet alleen cannabis verkocht, maar ook inkocht.

Dat beleid zal binnenkort moeten worden aangepast, maar we zullen daarvoor moeten wachten tot komend jaar als (hopelijk) een nieuw kabinet aantreedt, na de – te verwachten – vroegtijdige val van het huidige kabinet. Op het Landelijk Bureau Bibob zou ik mijn geld niet zetten. Voorlopig geldt mijns inziens het adagium: eerst zien en dan geloven.

De burgemeesters zijn nu zelf aan zet

Het is nauwelijks denkbaar dat de Amsterdamse burgemeester pleitbezorger is voor gereguleerde wietteelt en intussen onverdroten doorgaat met het sluiten van coffeeshops vanwege een voorraad elders. Toch ben ik er voorlopig nog niet gerust op. Deze week ontvangt een cliënt van mij – na een bittere strijd – onder strikte voorwaarden een vergunning waarin wordt overwogen dat er een Bibob gevaar is omdat een personeelslid van zijn coffeeshop drie jaar geleden (!) tijdens de cannabis cup nota bene in zijn vrije tijd jointjes uitdeelde op een Expo beurs van dit evenement. Het is natuurlijk te gek voor woorden dat deze burgemeester anno oktober 2014 nog steeds van mening is dat iets dergelijks voor een coffeeshophouder een ernstige overtreding van de Opiumwet oplevert. Verontrustend dat een burgemeester van ’s werelds beroemdste cannabis city dit met droge ogen beweert. Ik zal niet stoppen voordat ook deze aantijging van tafel is. Komende winter komt de burgemeester met nieuw beleid over de achterdeur. Het zal mij benieuwen, maar zeker is wel dat hij zal zijn beleid moet versoepelen.

Ten slotte: afrekenen met de wietpas

Aanstaande donderdag worden om 9.30 uur de eindpleidooien gehouden in het gerechtshof te Den Haag in het hoger beroep van een bodemprocedure over de wietpas. Die moet eindelijk in z’n geheel onverbindend worden verklaard. Toeristen blijven welkom in Nederland, ook als zij een coffeeshop willen bezoeken.

Het B criterium is al van tafel en nu is het I criterium aan de beurt. Dan kan de burgemeester van Amsterdam eindelijk stoppen met coffeeshops sluiten omdat Opstelten hem niet langer kan chanteren. Wordt vervolgd.

[Openingsfoto: Priscilla Carotenuto/Flickr]

(advertentie)