Topstories

(advertentie)

Na 8 maanden vergaderen wordt het cannabisplan van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) gepresenteerd: ‘Het failliet van het gedogen’. Kern daarvan is dat de gemeenten zelf de hele cannabisketen controleren met een vergunningensysteem: van teelt tot verkoop en gebruik. Daarmee moet de criminaliteit verdwijnen, maar te vrezen valt dat ook veel coffeeshops sneuvelen. En over de kleine thuiskweker wederom geen woord.

Rapport van 393 gemeenten

Het rapport van de VNG is maandag gepresenteerd, maar in De Volkskrant stond ’s ochtends al een samenvatting en een interview met de voorzitter van de VNG-commissie, burgemeester Bernt Schneiders van Haarlem. Die had al van tevoren beloofd dat het rapport een wezenlijke verandering zou inhouden en geen slap gelul. Eerst maar eens kijken wat de 393 gemeenten voorstellen dan.

Ze hebben in ieder geval gelijk door vast te stellen dat het huidige cannabisbeleid van gedogen – dus met legale verkoop in coffeeshops en illegale wietteelt aan de achterdeur daarvan – onhoudbaar is geworden. De VNG noemt het beleid ‘pappen en nathouden’. “Door het gedogen biedt de overheid criminelen volop de ruimte om hun producten af te zetten. De cannabisindustrie is sterk verweven met georganiseerde criminaliteit die ook actief is in xtc en mensenhandel. We zien criminelen die trachten invloed te verwerven op het lokaal bestuur. We maken ons grote zorgen om de impact”, staat in het rapport.

Eenzijdige focus op coffeeshops

Toch durft de VNG niet te kiezen voor volledige legalisering (ook niet voor een totaalverbod gelukkig). Ze kiest voor ‘een regelscenario’. Dat begint al aardig op slap gelul te lijken en inderdaad blijkt vervolgens dat er overduidelijk voor een compromis is gekozen tussen voor- en tegenstanders van gereguleerde wietteelt. Een beetje van dit en een beetje van dat dus. Positief is dat er gedacht wordt aan ‘kleinschalige en op de markt gerichte voorzieningen’ en dat coffeeshoppersoneel goed opgeleid moet worden.

Minder positief zijn wij over de eenzijdige focus op de coffeeshops in het rapport. ‘Lang niet alle coffeeshops zullen deze heroriëntatie overleven’, schrijft De Volkskrant. En dan bedoelen ze dat de ‘schaarse vergunningen’ die worden verstrekt aan wietkwekers/verkopers na een uitgebreide screening (denk vooral ook aan de Wet Bibob) wellicht niet naar de bestaande coffeeshophouders gaan. Burgemeester Schneiders laat dit doorschemeren in de krant: “Er zijn schattingen die zeggen dat 60 procent van de coffeeshops niet deugt, dat daar fout volk zit. Dat is een redelijke schatting, denk ik. Dus een van de eerste dingen die moet gebeuren is: jaag de criminaliteit die shops uit, zodat het een normale zaak wordt, als een café. Het grote voordeel van een beleid van vergunningen is natuurlijk dat je de vergunning kunt intrekken.”

Fabeltjes en verkeerde cijfers

Tja. Als er 1 beroepsgroep is die al jarenlang streng wordt gecontroleerd is het wel de coffeeshopbranche. Inclusief de Bibob-wet en het superstreng in de gaten houden van de (gedoog)vergunning, dus eigenlijk moeten we dit vooral lezen als een voorstel om 60% van de bestaande coffeeshops de nek om te draaien, vrezen wij. En je baseren op schattingen (van wie? zeker de politie?) is nou niet bepaald een stevige onderbouwing.

Door met een gesloten vergunningensysteem voor wietteelt en verkoop te gaan werken, kan de politie volgens het VNG-rapport meer tijd besteden aan ‘de omvangrijke export van hennep’. Ook in dit rapport worden dus weer conclusies getrokken op basis van zeer twijfelachtige cijfers,  zo blijkt. Niet alleen die exportfabel – dat 80 tot 95% van onze wiet naar het buitenland gaat – maar ook het volkomen uit de duim gezogen bedrag van 800 miljoen euro dat er alleen in Tilburg met wiet verdiend zou worden en dat de VNG aangrijpt om te stellen dat de georganiseerde misdaad grip krijgt op de bovenwereld en dat soort dingen. Die 800 miljoen zijn gebaseerd op de verklaringen van 1 (!) overgelopen crimineel in Tilburg, maar het wordt steevast aangehaald als een waarheid.

Cannabis social clubs en kleine thuiskwekers

Goed, wietteelt op kleine schaal door brandschone ondernemers die het ook nog eens mogen verkopen. Dat is het plan van de VNG. Ook wordt er gesproken over eventuele experimenten met een cannabis social club, een besloten ledenvereniging waar men wiet kweekt voor eigen gebruik. Op zich lovenswaardig natuurlijk, maar die hebben dus helemaal niets van doen met coffeeshops. Of moeten we hier wederom een soort aankondiging in zien dat men eigenlijk liever van een flink deel van de bestaande coffeeshops af wil?

En zoals inmiddels helaas gebruikelijk bij cannabisplannen van de hotemetoten en politieke partijen ontbreekt elke oplossing voor de grote groep consumenten die helemaal nooit in een coffeeshop komt, bijvoorbeeld omdat ze zelf hun wietje kweken. Niks over de regulering van die kleinschalige thuisteelt in het VNG-voorstel. Dat regelen ze in het buitenland dus beter, want in Uruguay, Mexico, Jamaica, steeds meer staten in de VS en binnenkort ook Canada heeft elke burger recht om thuis enkele wietplanten te kweken (vaak gaat het om 6 planten) en wanneer je dat niet kan/wil kun je als consument ook terecht in een wietwinkel of medicinale cannabisapotheek.

In Nederland staren we ons echter eenzijdig blind op de coffeeshops, die echter zowel niet de verschrikkelijke boeman zijn waarvoor de politie(k) ze houdt als dat de enige weg zouden zijn voor een werkzame en effectieve oplossing van de criminaliteitsproblemen rondom cannabis.

Verkiezingen

We sluiten maar af met het goede nieuws: ook de VNG verwacht niet dat haar eigen plan werkelijkheid wordt. Tenminste niet met dit kabinet. Schneiders: “We maken ons geen illusies. Voor deze kabinetsperiode is er nul ruimte om wat te doen.” Men hoopt wel op de volgende kabinetsformatie na de verkiezingen in maart 2017 en roept de politiek partijen op om nu alvast na te denken over een nieuwe cannabiswet…

Met die laatste oproep is RollingStoned het eens: ga eens goed nadenken ja!

[openingsillustratie: Constantine Pankin/Shutterstock]

(advertentie)