Topstories

(advertentie)

Regelmatig ontvangt RollingStoned vragen over het sluiten van woningen nadat een hennepplantage is aangetroffen. Wanneer mag een burgemeester een woning sluiten en voor hoelang? Deze vragen houden de gemoederen met regelmaat bezig. Aandacht dus voor art. 13b Opiumwet, de bepaling die burgemeesters de bevoegdheid geeft woningen en gebouwen dicht te timmeren als drugs worden aangetroffen.

Meer dan voor eigen gebruik

Om maar met de deur in huis te vallen: Een burgemeester wordt door de rechter meestal de hand boven het hoofd gehouden als hij zonder waarschuwing een woning sluit wegens een handelshoeveelheid drugs. Dat deze hoeveelheid echt niet veel hoeft te zijn, blijkt uit verschillende uitspraken.

Zo sloot de burgemeester van Maastricht een woning voor zes maanden waarin 15 gram hennep, 0,3 gram cocaïne en 40,6 gram versnijdingsmiddelen waren aangetroffen. Voor zo’n sluiting is het niet nodig dat de verdovende middelen vanuit deze woning worden verhandeld. Als het bijvoorbeeld om een stashplek van een coffeeshop gaat krijgt sluiting rechterlijke goedkeuring. Zodra sprake is van een hoeveelheid groter dan voor eigen gebruik, loop je een reëel risico dat je woning wordt dichtgetimmerd.

5 gram

Een dergelijke sluiting vindt rechterlijke goedkeuring als een burgemeester besluit deze voor bijvoorbeeld zes maanden te sluiten, zolang het gaat om een hoeveelheid drugs die niet voor eigen gebruik bestemd is. Dat is dus vanaf 5 gram cannabis al het geval. De bewoner moet maar bewijzen dat het dan niet om verkoop of handel gaat. Dat is in de praktijk vaak onmogelijk.

Burgemeesters worden door de rechter alleen teruggefloten als zij een bevel tot sluiting niet goed motiveren. De belangen van bewoners moeten daarbij goed worden meegewogen. Het enkel vermelden dat rekening is gehouden met deze belangen maar deze niet tot een ander oordeel kunnen leiden, is in de praktijk vaak al voldoende. Daar word je nou niet bepaald vrolijk van.

De Raad van State geeft burgemeesters bijna carte blanche bij het uitoefenen van zijn lik op stuk-beleid. Zonder te waarschuwen mag een burgemeester direct tot sluiting overgaan. De hoogste bestuursrechter vindt het in de praktijk allemaal prima.

Sluitstuk

Als een rechtbank een sluiting als niet rechtmatig beoordeelt krijgt de burgemeester bij de Raad van State vaak alsnog zijn zin en wordt de sluiting als rechtmatig bevonden. Het sluitstuk in de bestuursrechtelijke rechtspraak doet dit rechtsgebied alle eer aan: bestuursrecht is gemaakt voor de belangen van een bestuursorgaan en bepaald niet voor de burger, dat zal duidelijk zijn.

De Raad van State vindt alles boven vijf gram cannabis een ‘ernstig geval’, zodat een waarschuwing achterwege mag blijven. In de rechtspraak wordt de beleidsvrijheid van de burgemeester als een heilige koe beschouwd

Zolang het beleid inhoudt dat de burgemeester in een concrete situatie ook een minder vergaande beslissing kan nemen is voldaan aan de voorwaarde dat de burgemeester zorgvuldig heeft gehandeld. Dat is natuurlijk een vreemde redenering. De burgemeester hoeft alleen te overwegen dat een minder vergaande sanctie (bijvoorbeeld een waarschuwing of het opleggen van een last onder dwangsom) onvoldoende is en daarom sluiting de voorkeur verdient. De rechter vindt het dan allemaal best.

Heilige koe

De Raad van State vindt alles boven vijf gram cannabis een ‘ernstig geval’, zodat een waarschuwing achterwege mag blijven. In de rechtspraak wordt de beleidsvrijheid van de burgemeester als een heilige koe beschouwd.

Heel soms vindt een rechter dat de burgemeester niet goed heeft uitgelegd waarom niet had kunnen worden volstaan met een waarschuwing. Waarschuwen is niet nodig, maar de burgemeester moet wel goed uitleggen waarom een waarschuwing niet op zijn plaats is. Dan kan hij tot sluiting over gaan.

In Amstelveen had een eigenaar van een pand via een bemiddelingsbureau verhuurd aan een B.V. De eigenaar had toezicht op het gebouw. Toen hij de huurder zag heeft hij het gebouw geïnspecteerd en zag hij een hennepkwekerij. Hij waarschuwde de politie die de kwekerij ontmantelde. De Raad van State vond dat de burgemeester de woning terecht voor drie maanden mocht sluiten. Er werd immers illegaal stroom afgetapt en de woning was in zijn geheel als hennepplantage in gebruik. Gewoond werd er niet. Gewaarschuwd hoefde daarom niet en de sluiting was in orde bevonden.

Zonder mededogen

Je doet er als eigenaar of huurder dus goed aan de politie er buiten te laten en zelf de hennepplantage uit je huis te halen. Zodra de politie erbij komt wordt de burgemeester erbij gehaald die de woning direct laat dicht timmeren. Als je huurder bent wordt je ook nog zonder mededogen door de eigenaar ontruimd en kom je voor vijf jaar op de zwarte lijst te staan.

Amsterdam

Amsterdam kent geen geschreven beleid voor het sluiten van woningen. Er is wel een beleidsnotitie voor het sluiten van andere gebouwen dan woningen. Ondanks het ontbreken van geschreven beleid wordt in Amsterdam de volgende praktijk gevolgd.

Het sluiten en ontruimen van woningen is in de praktijk een veel groter gevaar dan een strafrechtelijke sanctie

Bij (gedeeltelijk) bewoonde woningen waarin een hennepplantage wordt gevonden volgt in beginsel geen onmiddellijke sluiting, maar wordt de bewoner gewaarschuwd dat de volgende keer de planken ervoor gaan, tenzij sprake is van verzwarende omstandigheden, zoals bijvoorbeeld wapens.

Bij onbewoonde woningen speelt geen woonrecht mee dat in de belangenafweging wordt betrokken. In beginsel worden deze direct voor drie maanden gesloten.

Conclusie

Het sluiten en ontruimen van woningen is in de praktijk een veel groter gevaar dan een strafrechtelijke sanctie. Tot 1000 hennepplanten krijg je de eerste keer een werkstraf, maar je woning ben je direct kwijt. Oppassen geblazen dus.

[openingsbeeld: Stylus photo/Shutterstock]

(advertentie)