Topstories

(advertentie)

‘Adult-use cannabis sales in Canada are in the weeds’, schrijven diverse Canadese kranten afgelopen weekend. Met ‘in the weeds’ wordt hier niets positiefs bedoeld, maar juist dat je met zoveel problemen of zoveel werk zit dat het moeilijk is om echt iets voor elkaar te boksen. En dat geldt dus voor de 4 jaar oude legale cannabisbranche in Canada. Uit een rapport van Ernst & Young blijkt dat de zwarte markt in de afgelopen jaren weer flink gestegen is en daarmee daalt dus het aandeel van de legale wietverkoop.

Lessen uit Canada, ook voor Europa

Omdat Canada het eerste grote westerse land was – in oktober 2018 – dat recreatieve cannabis in één klap legaliseerde, zijn de lessen die daar kunnen worden getrokken ook van belang voor andere landen die legalisatie overwegen. We noemen Duitsland, Zwitserland, Malta, Luxemburg, Tsjechië bijvoorbeeld en hopelijk ook snel Nederland en België.

Welnu, na de eerste door ongebreideld optimisme gekenmerkte fase blijkt het toch allemaal behoorlijk lastig te zijn om de illegale wiethandel uit te roeien. En dat is steevast iets wat wel als een heel belangrijke doelstelling van legalisatie van recreatieve wiet wordt gezien, ook door de autoriteiten zelf. Wat is er aan de hand in Canada?

Marktaandeel legale cannabis daalde sinds 2019 met 13,4%

Om te beginnen dus dat rapport van accountantsbureau Ernst & Young, dat zij maakten in opdracht van de Cannabis Council of Canada. Dat focust op de provincie Ontario, de dichtstbevolkte (ruim 12 miljoen mensen) regio in Canada met onder meer de metropool Toronto. Maar de problemen die geschetst worden gelden voor heel Canada, aangezien de illegale marktpartijen zich natuurlijk door geen enkele kunstmatige (lands)grens laten tegenhouden.

Het aandeel van de zogenoemde licensed producers in Ontario in de omzet aan legale cannabisproducten daalde van 74,2% in juli 2019 naar 60,8% in april 2022. Nog steeds niet slecht natuurlijk om na vier jaar een marktaandeel van 60 procent te hebben, maar de neerwaartse trend is verontrustend.

Drie oplossingen voor de worstelende legale wietbranche

In het rapport is daarom veel aandacht voor de regels en belastingen met betrekking tot cannabis. ‘Die roepen vragen op over de levensvatbaarheid van de industrie wanneer de regering de branche niet helpt bij het vinden van oplossingen’, aldus Ernst & Young.

Bij de suggesties die worden genoemd om de legale wiethandel wel vruchtbaar te maken, staat dus prominent het verlagen en harmoniseren van provinciale en landelijke accijnstarieven. Daarnaast is het belangrijk om bewustzijnscampagnes te lanceren die het publiek voorlichten over de risico’s van ongereguleerde producten en om hard(er) op te treden tegen illegale verkoop.

De legalisering van recreatieve cannabis in het najaar van 2018 was erop gericht om jongeren uit te sluiten van toegang tot cannabis, de volksgezondheid te beschermen door volwassenen te voorzien van veilige cannabisproducten en om criminelen buiten de mix te houden.

Met lage(re) prijzen redt de legale cannabisbranche het niet

Maar het actuele rapport stelt dat vandaag de dag – met de expansie van de industrie – het optimisme begint te verdampen en de illegale handel blijft floreren, waardoor de legale industrie inkomsten worden ontnomen. ‘Niemand kon het begin voorspellen van een globale pandemie en de impact die corona zou hebben op fysieke winkels’, stelt het rapport.

‘Maar de hoofdoorzaak is in wezen een speelveld dat zwaar gekanteld is in het voordeel van een illegale markt. Legale producenten en verkopers moeten voldoen aan een veelvoud van overheidsregels en betalen belasting op zowel federaal als provinciaal niveau – regels waarmee illegale spelers niet werken.’

Het Ernst & Young rapport beschrijft ook wat hiervan de gevolgen zijn geweest in Canada. ‘De legale industrie heeft zich op meerdere manieren aangepast om concurrerend te blijven. Producenten hebben hun operaties gerationaliseerd om aan efficiëntie te winnen en hun prijzen verlaagd om consumenten aan te trekken. Maar dat heeft er voor gezorgd dat velen worstelen met winstgevendheid, waarbij sommigen naar de rand van faillissement zijn geduwd. Prijscompressie heeft echter bij lange na niet hetzelfde effect op overheidsinkomsten aangezien de meeste belastingen op cannabis gebaseerd zijn op volume en niet op prijs.’

Tweede rapport: groei van legale wietverkoop valt tegen

Het gure klimaat in de legale cannabis business in Canada wordt ook onderstreept door een tweede actueel rapport, waarover de website MJBizzDaily bericht met het artikel ‘Canadian adult-use cannabis sales growth slowing faster than expected‘.

Het rapport is geschreven door analist Frederico Gomes van ATB Capital Markets en het pleit voor ‘noodzakelijke en structurele veranderingen om het groei momentum te herstellen’. De groei van legale wietverkopen bedroeg in september 2022 op jaarbasis slechts 7,7%, wat het laagste groeicijfer is sinds de legalisering in oktober 2018!

Te lage prijzen, enorme overproductie en weer de belasting

Oorzaken voor de malaise in de legale cannabisindustrie volgens dit rapport:

• Overheidsondernemingen – met name groothandels – genereren de enige betekenisvolle winst in de industrie (in enkele Canadese provincies is de verkoop namelijk in handen van overheidszaken, red.) en dat is oneerlijke concurrentie volgens private cannabisondernemers.
• De cannabisbranche blijft lijden onder enorme overproductie van wiet, die volgens federale inventarisatie liefst 1.400 ton bedraagt ofwel 1.400.000 kilo! Het vernietigen van legale cannabis sinds 2018 benadert inmiddels dan ook de grens van 1 miljard gram.
• Prijsdalingen, waardoor er mindere marges door de industrie vloeien
• Afname van de verkoop van ‘unieke items’ wat betekent dat consumenten grotere verpakkingen kopen

Dit rapport ziet wel enige positieve zaken, met name dat het dieptepunt van de prijsdalingen eraan zit te komen. Maar ook hier wordt gehamerd op verandering van de belastingtarieven voor legale cannabisondernemers als een absolute noodzaak om de industrie gezond te maken.

[openingsbeeld: OMfotovideocontent/Shutterstock]

(advertentie)