Topstories

(advertentie)

Spectaculair nieuws uit een stokoud Italiaans kerkhof in Milaan. In de botten van enkele 17e eeuwse Italianen die daar al honderden jaren liggen, zijn restanten aangetroffen van CBD en THC. En dat niet alleen, het was ook toen al gewoon voor de lol. “De vondst suggereert niet alleen dat cannabis werd geconsumeerd door alle leeftijden en geslachten, maar ook dat het recreatief werd gebruikt, waarschijnlijk bereid in cakes en infusies.”

Wiet werd vroeger als hekserij gezien (door de kerk)

Mensen gebruiken al heel lang wiet, dat is bekend. De Griekse historicus Herodotus schreef in 440 voor Christus over ‘bloemen met psychotrope effecten’. Uit medische verslagen uit de middeleeuwen in Europa blijkt dat cannabis op grote schaal werd toegediend om van alles te behandelen: van jicht, urine-infecties en bevallingspijn tot gewichtsverlies. Ook werd wiet gebruikt als verdovingsmiddel.

Totdat de katholieke kerk er zich weer eens mee ging bemoeien. In 1484 vaardigde paus Innocentius VIII een decreet uit waarin cannabis als een “onheilig sacrament” werd bestempeld en het gebruik ervan door gelovigen werd verboden. In de tijd van de inquisitie werden medicinale en hallucinogene kruiden geassocieerd met magie en hekserij. Ja echt, dat geloofden de (meeste) mensen toen.

Voor het eerst sporen van cannabisgebruik in botten

In de eeuwen daarna was er geen hard bewijs voor het gebruik van wiet, tot nu. Met de ontdekking door een team forensische wetenschappers in Milaan van sporen van cannabis in de overblijfselen van twee skeletten uit de 17e eeuw.

Hun door vakgenoten beoordeelde bevindingen staan in het decembernummer van het wetenschappelijke tijdschrift Journal of Archaeological Science, onder de titel ‘Forensic toxicological analyses reveal the use of cannabis in Milano (Italy) in the 1600’s‘.

“We weten dat cannabis in het verleden is gebruikt, maar dit is het eerste onderzoek ooit waarbij sporen ervan zijn gevonden in menselijke botten”, zegt bioloog Gaia Giordano van het Laboratorium voor Forensische Antropologie en Odontologie (LABANOF) van de Universiteit van Milaan. “Dit is een belangrijke bevinding, want er zijn maar heel weinig laboratoria die botten kunnen onderzoeken op sporen van drugs.”

Eerder al opium in botten ontdekt, nu ook cannabis

Watskeburt daar in Milaan? Het team wetenschappers onderzocht negen dijbeen-botmonsters van mensen die in het Milaan van rond 1600 leefden en begraven waren in de Ca’ Granda Crypte. Dat ondergrondse kerkhof ligt onder een kerk die bij het Ospedale Maggiore hoorde, het belangrijkste ziekenhuis voor de armen van de stad in die tijd.

Het doel van het onderzoek was om sporen te vinden van planten die gebruikt werden voor medische of recreatieve doeleinden door de gewone bevolking. Deze studie volgde op een eerdere studie van Giordano die sporen van opium vond in schedelbotten en goed bewaard hersenweefsel.

In het onderzoek toonden twee botten – één van een vrouw van rond de 50 en één van een tienerjongen – de aanwezigheid van twee soorten cannabinoïden: delta-9-tetrahydrocannabinol en cannabidiol, ofwel THC en CBD. Dit is een afbeelding van die wonderbaarlijke oude botten:

Wiet geen officieel medicijn, dus gebruik was (ook) recreatief

De onderzoekers zeggen dat de vondst niet alleen suggereert dat cannabis werd geconsumeerd door alle leeftijden en geslachten, maar ook dat het recreatief werd gebruikt – waarschijnlijk bereid in cakes en infusies, aldus Giordano.

Het team scande de medische dossiers van Ospedale Maggiore en vond geen vermelding van cannabis in de gedetailleerde dossiers van de geneeskrachtige planten, remedies en drankjes die in de jaren 1600 in alle ziekenhuizen in Milaan aan patiënten werden toegediend.

De afwezigheid van cannabis in de lijst van farmacopeia  leidt tot de veronderstelling dat de cannabis die werd gevonden bij de twee individuen waarschijnlijk werd gebruikt om dezelfde redenen als vandaag de dag: om te ontspannen, in ‘een zone’ te verdwijnen of voor zelfmedicatie. Die eerste twee omschrijvingen wijzen dan natuurlijk onverbloemd op recreatief gebruik van wiet, toen al!

Hennep was eeuwenlang een belangrijk product in Italië

“Het leven was bijzonder zwaar in Milaan in de 17e eeuw”, vertelt archeotoxicoloog Domenico di Candia, die het onderzoek leidde, aan de krant Corriere della Sera. “Hongersnood, ziekte, armoede en bijna onbestaande hygiëne waren wijdverspreid.”

Drie eeuwen na het verbod van de katholieke kerk op cannabis, verbood Napoleon het gebruik ervan omdat het psychische stoornissen en hevige deliriums veroorzaakte bij zijn soldaten in Egypte. De Franse keizer hoopte dat het verbod hen ervan zou weerhouden wiet mee naar huis te nemen in Frankrijk.

Eeuwenlang was Italië een belangrijke producent van hennep, de vezel van de cannabisplant, die werd gebruikt in papier, touwen en textiel – waaronder de zeilen op het schip van Christoffel Columbus – maar ook als veevoer en meststof.

Goede kans dat Middeleeuwers cannabis rookten en dronken

Marco Perduca, een voormalige Italiaanse senator en oprichter van Science for Democracy die een referendum leidde om wiet in 2021 te legaliseren, zegt dat de alomtegenwoordigheid van hennep in Italië het waarschijnlijk maakt dat het ook werd gebruikt om een kick te krijgen.

“Mensen rookten en maakten decotto (gekookt water) met allerlei soorten bladeren, dus het is heel moeilijk om vast te stellen wat toen de gewoonte was”, zegt Perduca. “Maar omdat hennep voor zoveel industrieën werd gebruikt, is het mogelijk dat mensen wisten dat die planten ook gerookt of gedronken konden worden.”

Terwijl het debat over de legalisatie van cannabis in Italië tot op de dag van vandaag voortduurt, discussiëren wetenschappers over de vraag of de aanwezigheid van de stof in de botten al dan niet een weerspiegeling is van veelvuldig gebruik van de drug – en gebruik vlak voor het tijdstip van overlijden.

Om een duidelijker beeld te krijgen, zijn ze van plan om hun onderzoek voort te zetten op andere menselijke resten in een collectie van ongeveer 10.000 skeletten die begraven liggen onder de Ca’ Granda crypte…

(advertentie)