Topstories

(advertentie)

Heel vroeger had je als hobbykweker eigenlijk alleen de keuze om op aarde (bio) of op steenwol (hydro) te kweken. Daar is in de loop der jaren een hoop verandering in gekomen: diverse groeimediums staan je vandaag de dag ter beschikking. Eén daarvan is nét als aarde bijzonder geschikt voor hobbyisten: coco oftewel kokosvezels.

Coco of kokos is een geweldig kweekmedium voor thuistelers die het hydrokweken eens willen ervaren, zonder ingewikkelde hydrosystemen aan te leggen. Kokos kun je namelijk gewoon met een gieter bewateren zoals aarde. Het is zeer luchtig waardoor planten er ontzettend hard op groeien. Je moet wel rekening houden met de voeding want kokos vraagt meestal om wat meer calcium en magnesium, maar met wat extra CalMag of speciale kokosvoeding, is dat geen enkel probleem.

Van noot tot substraat

Voor de productie van kokossubtraten wordt gebruik gemaakt van het buitenste gedeelte van de kokosnoot: de bast. Op kokosplantages worden de binnennoot met daarin het witte vruchtvlees en de buitennoot van elkaar gescheiden. De kokosnoten die gebruikt worden voor het produceren van de substraten worden op contractbasis afgenomen door producenten bij de kokosplantages. Op deze manier wordt altijd gebruik gemaakt van kokosnoten van dezelfde plantages en leeftijd, waardoor uniformiteit van het product gegarandeerd is.

Uit het binnenste gedeelte van de buitennoot worden de vezels gehaald. Nadat de vezels eruit gehaald zijn worden de noten een aantal maanden opgeslagen, zodat zacht materiaal kan verteren en de harde stugge bast overblijft. Deze harde, stugge bast wordt vervolgens verwerkt tot het gewenste substraat. De noot wordt vermalen waardoor kokosgruis ontstaat, of de noten worden gesneden en gebroken waardoor fijne en iets grovere kokoschips ontstaan.

Voedingsoplossing

Om van kokos een substraat te maken dat geschikt is om op te kweken, dient het materiaal eerst gebufferd te worden. Wat houdt bufferen in? Kokos heeft een complex. Onder complex wordt verstaan: ‘de chemische structuur’. Alle complexen zijn van nature neutraal geladen. Immers de natuur zoekt altijd naar een evenwicht. De kern is altijd negatief geladen met daaromheen altijd een laag van positieve ionen. Deze positief geladen ionen bestaan bij kokos voor het grootste gedeelte uit kalium (k+) en natrium (Na+).

Blijkbaar bouwt de kokospalm voor de vorming van vruchten veel kalium in. Kalium en natrium zijn eenwaardig positief geladen ionen. Wanneer de kokos nu zonder te bufferen gebruikt wordt in de tuinbouw en er een voedingsoplossing gegeven wordt, gaat de kokosstructuur eenwaardig positief geladen ionen uitwisselen voor tweewaardig positief geladen ionen. Dit gebeurt totdat een nieuw evenwicht is gevonden in de vorm van vooral calcium (Ca2+) en magnesium (Mg2+).

De tweewaardig positief geladen ionen hebben een sterkere binding met de negatief geladen kern dan de eenwaardig positief geladen ionen. Het gevolg is dat er uit het complex kalium en natrium vrijkomt wat voor de plant beschikbaar wordt. Uit de voedingsoplossing wordt alle calcium en magnesium dus als het ware ‘opgegeten’  door het complex wat dus niet meer beschikbaar is voor de plant. Daarbij komt dat met de voedingsoplossing ook kalium meegegeven wordt. Hiervan komt dus een overschot. Om dit proces te voorkomen moet het uitwisselingsproces plaatsvinden voordat het substraat naar de kweker gaat.

Omdat na dit proces de EC-waarde te hoog is, moet de kokos vervolgens gespoeld worden tot het gewenste EC-niveau. Door het substraat in het land van herkomst te behandelen en te spoelen, kunnen reststoffen in de eigen bananen, kokosnoot en cashewnoot plantages als meststoffen worden gerecycled. Er ontstaat dus geen afvalstroom zoals in Nederland, maar juist een duurzame recycling van grondstof voor de plantages.

Eindproductie

Als de kokos gespoeld is, wordt het gedroogd en om logistieke redenen vaak in blokken samengeperst. Dat maakt kokos zo makkelijk voor kwekers. Nu is de kokos klaar om naar Nederland te gaan. Bij aankomst in Nederland wordt uit elke container een aantal monsters genomen. Deze monsters worden gecontroleerd op uitwisseling, de aanwezigheid van onkruid, en er wordt een groeiproef uitgevoerd. Als de kokos alle testen met succes heeft doorlopen, worden de kokosblokken natgemaakt, waarna het product klaar is om gebruikt te worden als puur substraat of vermengd te worden in potgrondmengsels.

Kokosgruis

Kokosgruis is de bekendste vorm van kokossubstraat. Het wordt gebruikt als 100% substraat en als component in potgrond- en kokosmengsels. De kokosgruis heeft een zeer homogene structuur. Kokosgruis kan een grote hoeveelheid water bufferen, wat in hoge mate gemakkelijk beschikbaar is voor de planten en heeft een luchtgehalte van rond de 21%. Kokosgruis vertoont, in tegenstelling tot veen, een zeer snelle herbevochtiging als het product zeer droog is. Van deze gunstige eigenschap wordt gebruik gemaakt bij planten die droog geteeld worden. Kokosmengsels geven tevens een betere capillaire werking.

[Openingsfoto: Tortoon Thodsapol, Shutterstock.com]

(advertentie)