(advertentie)
(advertentie)
(advertentie)

Ik zat nog te ontbijten in mijn achtertuin toen VOC-adviseur en lobbyist John Roozen me maandagochtend belde. Had ik gehoord wat Mark Rutte net in de Tweede Kamer had gezegd? Nee dus. Ik was de analyses over de val van zijn vierde kabinet nog aan het lezen…

Onze record-premier koos de vlucht vooruit en wachtte niet op een motie van wantrouwen die de oppositie al had aangekondigd. Hij wordt niet opnieuw VVD-lijsttrekker en verlaat de politiek als er een nieuw kabinet is.

Ik zal er geen traan om laten. Niet omdat Rutte cannabis steevast “rotzooi” of “troep” noemde, maar omdat hij Nederland regeerde als de Unilever-manager die hij ooit was. Zonder visie of idealen, met economische groei en machtsbehoud van de VVD als hoogste doelen.

Rutte was geen vriend van de (cannabis) show

Mark Rutte had de geschiedenis in kunnen gaan als tweede regeringsleider ter wereld die cannabis legaliseerde, na president José Mujica in Uruguay (2013). In plaats daarvan bleef hij regulering van cannabis vooruit schuiven, ondanks oproepen en manifesten van burgemeesters en andere direct betrokkenen.

Deed hij dat om persoonlijke redenen of om de christelijke partijen in zijn kabinetten te paaien? Het typeert de ongrijpbare Rutte dat we dat niet weten.

Het blijft vreemd dat de leider van een liberale partij het prima vindt dat de staat bepaalt welke planten je mag kweken voor eigen gebruik. Dat de staat bepaalt hoeveel cannabis je mag bezitten of kopen zonder vervolgd te worden. Rutte privatiseerde en liberaliseerde er op los, maar bij cannabis gaan de vrije markt principes overboord en gelden voor de kleinste details strenge regels.

VVD verkwanselt eigen vrijheid beginsels

Met liberalisme heeft het cannabisbeleid van de vier kabinetten Rutte niets te maken. En het is in directe tegenspraak met de beginselverklaring van de VVD. Die stelt dat de partij “de individuele vrijheid, zowel in geestelijk als in materieel opzicht, als het hoogste goed beschouwt. Ieder mens heeft recht op … eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer, integriteit van het eigen lichaam en zelfbeschikking”.

Mooie woorden, maar de VVD veegt er als het om cannabis gaat haar spreekwoordelijke reet mee af. Dan is vrijheid helemaal niet het hoogste goed en mag de staat diep ingrijpen in de persoonlijke levenssfeer en het recht op zelfbeschikking met voeten treden.

Dertien jaar minister-president Mark Rutte in beeld… [beeld: Zerbor/Shutterstock]

Tijd voor echt liberaal beleid na Rutte

Nu er een nieuwe partijleider komt, kan de VVD de antiliberale koers van Rutte verruilen voor een echt liberaal geluid over cannabis. Dat betekent legaliseren, ruimte geven aan innovatie en ondernemers en vooral stoppen met het betuttelen van volwassen burgers.

De huidige, nu demissionaire justitieminister Dilan Yesilgöz wordt regelmatig genoemd als mogelijke opvolger van Rutte. Laten we hopen dat het niet zover komt; we hebben politici nodig die stoppen met de oorlog tegen drugs in plaats van deze verder op te voeren.

Ik denk dat Klaas Dijkhoff heel goed begrijpt dat legalisering van cannabis niet alleen onvermijdelijk is, maar ook heel goed voor Nederland. In de Haagse politiek is hij een beetje verpieterd in de schaduw van Grote Leider Rutte, maar die schaduw is nu weg. En volgens mij weten ze bij de VVD zelf ook wel dat Dijkhoff veel meer kiezers aanspreekt dan Edith Schippers.

RJ Grootveld met wietplantjes in het Amsterdam van de jaren zestig/zeventig… [beeld: Lowlands Weed Company]

Een tevreden roker is geen onruststoker

Terwijl ik dit alles overdacht, dwaalden mijn gedachten af naar Robert Jasper Grootveld (1932-2009). In het Amsterdam van de jaren zestig organiseerde hij geruchtmakende happenings en verspreidde hij briljante slogans en statements. “Een tevreden roker is geen onruststoker” is waarschijnlijk de bekendste, al bedacht hij die niet zelf.

De letter K, gekalkt op reclameposters voor sigaretten, is de kortste Grootveld slogan.

“Een fiets is iets maar bijna niets” is mijn persoonlijke favoriet.

De meest intrigerende, “Klaas komt”, heeft een eigen Wikipedia-pagina: ‘De kreet verscheen in Amsterdam op allerlei muren, zonder dat duidelijk werd wie daarachter zat. De voorspelling gaf het gevoel weer dat de tijden zouden veranderen.’

De beroemde slogan ‘Klaas komt’ op een muur… [foto: Spaarnestad]

Klaas visioen?

Bedoelde Grootveld Sinterklaas? Of bedoelde hij prins Claus, die een paar maanden nadat hij Amsterdam vol begon te kalken met de woorden Klaas komt, als verloofde van prinses Beatrix werd gepresenteerd?

Of zou Grootveld een visioen hebben gehad over de verre toekomst? Over een Klaas die zestig jaar later zou komen om de cannabisplant eindelijk te bevrijden en terug te geven aan het volk? In dat geval: kom Klaas!

[openingsfoto: Alexandros Michailidis/Shutterstock]
(advertentie)