Eenzaam? Zo helpt cannabis tegen lockdown depressie

NIEUWS 09 april 2020

Driekwart van de wereldbevolking zit in lockdown vanwege de corona pandemie. Wij Nederlanders zitten zelfs in een intelligente lockdown. Maar hoe beïnvloedt deze vrijwillige thuisisolatie je emoties, humeur en state of mind? De eerste berichten depressiviteit en andere mentale kwalen als gevolg van de quarantaine zijn er al. Met name voor alleenstaanden kan de druk op het geestelijk welzijn nu groot zijn. Maar gelukkig kan cannabis helpen. Ook tijdens een sociaal isolement!

Lockdown

Voor de meeste mensen is de intelligente lockdown niet meer dan ‘erg vervelend’. De meerderheid werkt thuis en is in gezelschap van zijn of haar geliefde, kinderen of huisgenoten. Gesteund door Netflix (volwassenen) en Disney+ (kids) sleuren zij zich samen door deze moeilijke tijd.

Helaas geldt dat niet voor iedereen. Dreigt een sociaal isolement dankzij de coronacrisis? Dan liggen negatieve gevolgen voor de geestelijke gezondheid op de loer. Dit artikel verkent wiet als hulpmiddel tegen deze mentale problemen. Uiteraard wetenschappelijk onderbouwd.

Eenzamer door corona

Mensen hebben een veilige sociale omgeving nodig om te gedijen. Een studie gepubliceerd in het Journal of Clinical and Diagnostic Research (2014), onderzocht de link tussen eenzaamheid en mentale gezondheid. Deze studie maakte verschillende claims over de effecten van eenzaamheid. Zij linkten afzondering aan depressie, slaapproblemen, verhoogde bloeddruk, stress, persoonlijkheidsstoornissen en zelfs de ziekte van Alzheimer en auto-immuunziekten.

In Nederland voelt ruim de helft van alle 55-plussers zich eenzaam. Een op de elf ouderen voelt zich zelfs ernstig eenzaam. Dat zijn meer dan 500.000 mensen. Deze groep heeft geen goede vrienden om zich heen, mist gezelligheid en het gevoel verbonden te zijn met anderen. Dit geeft een gevoel van leegte.

Onderzoek toont dat de helft van jongeren tussen de 18 en 25 jaar zich eenzamer voelt door de coronacrisis. Onder ouderen voelt een kwart zich eenzamer tijdens de lockdown

Ook bij mensen jonger dan 55 jaar en zelfs onder jongeren komt eenzaamheid voor. Tijdens de coronacrisis is dat er niet beter op geworden.

Onderzoeksbureau I&O Research bekeek samen met de Universiteit Twente hoe het is gesteld met eenzaamheid in Nederland tijdens corona. Hun onderzoek toont dat de helft van jongeren tussen de 18 en 25 jaar zich eenzamer voelt door de crisis. Dat percentage ligt een stuk hoger dan bij bijvoorbeeld ouderen, van wie een kwart zich eenzamer voelt tijdens de lockdown.

Welke rol kan wiet hierin spelen? Is cannabis een middel dat de geestelijke gezondheid tijdens een sociaal isolement bevordert?

De werkzame bestanddelen in wiet kunnen je geestelijk welzijn een boost geven! [foto: Shutterstock/mimagephotography]

Wiet en sociaal isolement

Veel mensen weten dat je high wordt van wiet. Dat is een gemoedstoestand die velen beschrijven als ‘ontspannen’, ‘vrolijk’ en ‘geestverruimend’. In toenemende mate melden mensen dat cannabis ook helpt om te gaan met geestelijke problemen zoals chronische stress, depressies en angststoornissen.

De link tussen cannabis en geestelijke gezondheid blijft gelukkig niet onopgemerkt bij wetenschappers. De afgelopen jaren bevestigden diverse studies dat er in veel gevallen een positieve link is tussen de werkzame stoffen in wiet – cannabinoïden – en mentale gezondheid. Zelfs bij hele lage doseringen.

Dit blijkt onder meer uit deze interessante studie die in 2013 werd gepubliceerd in Social Psychological and Personality Science. Wetenschappers onderzochten de niveaus van gerapporteerde eenzaamheid onder ruim 5.000 Amerikanen. De proefpersonen in de studie beschreven delen van hun leven aan onderzoekers, inclusief de mate van eenzaamheid die ze ervoeren – of ze nu cannabis gebruikten of niet – en gevoelens van eigenwaarde.

De studie meldde dat cannabisgebruikers minder uitgesproken gevoelens van eenzaamheid hadden en een beter zelfbeeld

De onderzoekers vonden een duidelijke correlatie tussen eenzaamheid en gevoelens van een lager zelfbeeld. Maar de meest opwindende conclusie was dat cannabisconsumptie helpt. De studie meldde namelijk dat cannabisgebruikers minder uitgesproken gevoelens van eenzaamheid hadden en een beter zelfbeeld. Sterker nog, ze ontdekten dat wiet ‘eenzamen behoedt voor een negatief zelfbeeld en een slechte geestelijke gezondheid’.

In een vervolgstudie werden 537 deelnemers nog eens beoordeeld op indicaties van sociale pijn. Dit zijn gevoelens die gepaard gaan met waargenomen afwijzing en gevolgen van een gebrek aan verbondenheid. Reguliere cannabisgebruikers bleken in de twaalf maanden voorafgaand aan de enquêtes minder snel depressief.

LEES OOK:

Je hoeft geen joint te roken om te profiteren van de heilzame werking van cannabis. Veel mensen nemen wietolie [foto: Shutterstock/Y Photo Studio]

Hoe helpt wiet bij sociale pijn en isolatie?

Onderzoekers in de bovengenoemde studie deelden ook hypotheses waarom cannabis zo effectief kan zijn bij sociale isolatie. Zij denken dat het heeft te maken met de pijnstillende werking van cannabis. Én met ons evolutionaire verleden waarin sociale afwijzing en isolatie een zekere dood betekende.

Tot een paar honderd jaar geleden hadden mensen namelijk hun stam nodig om te overleven. Hoewel we inmiddels veel meer zelfvoorzienend zijn, is de behoefte aan verbinding en gezelschap nooit veranderd.

Als gevolg hiervan voelt ons lichaam emotionele pijn op dezelfde manier als fysieke pijn. De diepe wijsheid die ons lichaam instinctief vasthoudt, weet dat isolatie geen goed langetermijnplan is voor geestelijke gezondheid. Om dit tegen te gaan, doet het lichaam alles om ons bewust te maken van de behoefte aan contact.

Ons lichaam weet dat isolatie geen goed langetermijnplan is voor geestelijke gezondheid. Om dit tegen te gaan, doet het lichaam alles om ons daar bewust van te maken

Hierin gaat het lichaam heel ver. Er ontstaan mentale klachten zoals stress, depressiviteit, slaapproblemen, verhoogde bloeddruk en zelfs persoonlijkheidsstoornissen. Allemaal klachten die je ook fysiek voelt. Mensen voelen zich gespannen, krijgen pijn in hun spieren, op hun borst en zijn constant misselijk.

Cannabis, zo beredeneren de onderzoekers uit bovengenoemde studie, kan deze gevoelens verlichten.

Rol van het endocannabinoïden-systeem

Om te weten hoe cannabis onze geestelijke gezondheid beïnvloedt, kijken we kort naar het endocannabinoïden-systeem (ECS). Dit is een heel belangrijk mechanisme in ons lichaam. Het speelt namelijk op verschillende manieren een belangrijke rol bij het in stand houden van onze fysieke én mentale gezondheid.

In een studie gepubliceerd in Brain Research Bulletin (2017), veroorzaakten onderzoekers gevoelens van eenzaamheid bij muizen via Sociale Isolatiestress (SIS). De onderzoekers stelden vast dat symptomen van eenzaamheid hun gedrag beïnvloedden. Inclusief het vermogen om eenvoudige taken uit te voeren.

Met maximale gevoelens van eenzaamheid activeerden de onderzoekers receptoren van het ECS. De geïsoleerde muizen vertoonden vervolgens minder depressief gedrag. Deze bevinding bracht de onderzoekers ertoe te concluderen dat “het cannabinoïden-systeem betrokken is bij depressief gedrag dat door SIS wordt veroorzaakt”.

Cannabis en de Amygdala

Een andere studie gepubliceerd in The Journal of Neuroscience (2008), onderzocht de effecten van cannabinoïden op amygdala-activiteiten. Amygdala is een klein amandelvormig cluster in het limbische brein. Het is betrokken bij het moduleren van emotionele reacties.

Onderzoekers bespraken hoe cannabinoïden een rol spelen bij angst en merkten op dat THC de effecten op emotionele stimuli, zoals een prikkelbaar familielid, verminderde. Vervolgens keken ze naar de hersenen. De onderzoekers concludeerden dat cannabis het vermogen om te reageren op een bepaalde omstandigheid met buitensporig negatieve emoties kan onderdrukken. Er zijn echter ook onderzoeken die aantonen dat consumenten van zware wietsoorten of te veel cannabis juist meer geïrriteerd raken. Het geheim schuilt in de dosis…