Topstories

(advertentie)

Sinds oktober 2010 zijn de eilanden Bonaire, Sint Eustatius en Saba deel van Nederland. De Nederlandse wetgeving wordt sinds 2015 geleidelijk ingevoerd in Caribisch Nederland, zoals de overheid de drie eilanden noemt. Maar hoe zit het met het softdrugsbeleid? 

Geldt het Nederlandse gedoogbeleid ook op de BES eilanden?

Ik heb het me al eerder afgevraagd en we hebben er bij het VOC ook wel eens vragen over gekregen. Mag je een coffeeshop beginnen op Bonaire? Of vijf wietplanten kweken voor eigen consumptie? Met andere woorden: geldt het gedoogbeleid voor cannabis ook op de BES eilanden, Bonaire, Sint Eustatius en Saba, die immers deel zijn van het Koninkrijk der Nederlanden?

Op 9 november 2021 vroeg de Eilandsraad van Saba aan de Nederlandse minister van justitie en veiligheid om een “verkenning van de harmonisering van softdrugsbeleid- en regelgeving Caribisch Nederland”. Die verkenning zou moeten bestaan uit rondetafelgesprekken binnen de gemeenschap, interviews met stakeholders en gesprekken met de Eilandsraad van Bonaire en Sint Eustatius “om te kijken hoe zij hierin staan”.

Harmonisering van het softdrugsbeleid?

Ruim een jaar later, op 19 december 2022, beantwoordde minister Dilan Yesilgöz (VVD), het verzoek van Saba. De Tweede Kamer kreeg een afschrift van de brief, waarin de minister meldt dat er op 15 september 2022 een gesprek is geweest tussen ambtenaren van haar ministerie en medewerkers van het Korps Politie Caribisch Nederland, het openbaar ministerie van de BES eilanden en een vertegenwoordiger van het openbaar lichaam Saba.

Opmerkelijk: de ambtenaren van justitie zeiden tijdens dit gesprek dat “dat ook binnen de kaders van de huidige Opiumwet 1960 BES het in principe mogelijk is een gedoogbeleid in te voeren op Saba, en daarmee uitvoering te geven aan een harmonisering van het softdrugsbeleid”. Daarvoor hoeft Saba alleen maar de gedoogcriteria zoals die hier gelden in beleidsregels op te nemen.

Geen gedogen, wel huisuitzettingen?

Helaas kan de vlag niet uit. Na het gesprek van 15 september is er ook gepraat met de driehoeksoverleggen van Bonaire en Sint Eustatius en die gaven een negatief advies over een mogelijk gedoogbeleid, schrijft Yesilgöz. Daaruit concludeert zij dat “de steun voor het invoeren van een gedoogbeleid ontbreekt en dat een volledige harmonisering niet gewenst is.” Er komt ook geen verdere verkenning.

Wat er hoogstwaarschijnlijk wél komt, is een Caribische versie van de wet Damocles, het beruchte artikel 13b van onze Opiumwet. Daarmee kan elke burgemeester thuistelers zonder enige vorm van proces uit hun huis zetten. Formeel kan dat ook als je meer dan vijf gram cannabis in huis hebt, want dat geldt als “een handelshoeveelheid”.

Slechts de slechtste zaken neemt men over in de Cariben

Een wetsvoorstel om de Opiumwet van de BES eilanden uit te breiden met deze sluitingsbevoegdheid ligt klaar. Het voorstel geeft de gezaghebbers de macht “om woningen, lokalen of daarbij behorende erven te sluiten als daarin of daarop drugs worden verkocht, afgeleverd of verstrekt, dan wel daartoe aanwezig zijn”.

Oh ja, dat geldt ook bij “strafbare voorbereidingshandelingen”. Dan hoeft er dus geen gram of wietplant aanwezig te zijn en kun je toch je huis uit worden gezet.

Kortom: Caribisch Nederland neemt de slechtste en meest repressieve onderdelen van ons softdrugsbeleid over. Maar de verworvenheden en de positieve onderdelen, de coffeeshop en de strafrechtelijk gedoogde thuisteelt van maximaal vijf planten, worden de inwoners van de BES eilanden onthouden. Vrij naar George Orwell: alle delen van het Koninkrijk zijn gelijk, maar sommige zijn gelijker dan andere.

[openingsbeeld: Gearstd/Shutterstock]

(advertentie)