Topstories

(advertentie)

Eindelijk gloort er hoop voor de Tilburgse coffeeshop-pionier Johan van Laarhoven en zijn vrouw Tukta, die al bijna vijf jaar onder erbarmelijk omstandigheden vastzitten in de Thaise gevangenis. Het langverwachte rapport van de Nationale Ombudsman is glashelder over het handelen van de Nederlandse autoriteiten in de zaak Van Laarhoven. Zij hebben Johan en Tukta willens en wetens overgeleverd aan het Thaise militaire bewind én hebben daar later over gelogen.

 

Van Laarhoven al jaren doelwit van justitie

De zaak Van Laarhoven, waar ik hier in april 2015 voor het eerst over schreef, is een van de meest trieste uitwassen van het failliete gedoogbeleid. Een nauwelijks te bevatten verhaal over een Openbaar Ministerie dat, geobsedeerd door cannabis en coffeeshops, elk gevoel voor proportie en redelijkheid kwijt raakt.

Johan van Laarhoven bouwde met The Grass Company een van de grootste en meest innovatieve coffeeshopketens van Nederland op. De vier shops, in Tilburg en Den Bosch, zijn nog steeds open. En dat wil wat zeggen: als er ook maar iets niet volgens de regels zou gaan, zouden ze al lang dicht zijn gespijkerd.

Justitie jaagt al zeker sinds 2011 op The Grass Company en op Johan, ook al verkocht hij zijn coffeeshops dat jaar om in Thailand van zijn pensioen te gaan genieten. Er waren mega-invallen bij The Grass Company in 2013 en 2014, waaraan honderden ambtenaren meededen. Zelfs het leger werd ingezet.

OM stuurt brieven naar Thailand

In de zomer van 2014 gooide het Openbaar Ministerie het over een andere boeg en begon brieven te schrijven aan de Thaise autoriteiten. Wisten de Thai wel dat Johan en Tukta in Nederland onderwerp waren van een onderzoek naar het witwassen van drugsgeld? Hoewel Tukta nooit enige bemoeienis heeft gehad met coffeeshops of cannabis, wordt zij in een van de brieven nadrukkelijk als verdachte genoemd, terwijl ze eerder alleen als getuige wordt beschreven.

Deze laatste leugen is een van de zaken waar de Nationale Ombudsman zwaar aan tilt. Nadat zij op 23 juli 2014 met veel machtsvertoon in hun huis in Pattaya zijn gearresteerd, kreeg Tukta 11 jaar effectieve celstraf en Johan 20. De meeste Nederlandse media berichten nog steeds dat zij veroordeeld zijn wegens het witwassen van drugsgeld. Dat klinkt misdadig, maar het is een frame.

Johan heeft simpelweg geld dat hij in Nederland heeft verdiend met zijn gedoogde coffeeshops in Thailand geïnvesteerd. Niets meer en niets minder. Maar omdat in Thailand elke verkoop van cannabis strikt verboden is, zien de Thai dit als witwassen van drugsgeld.

Ombudsman: “Volstrekt ongeloofwaardig”

“De Nederlandse instanties hebben hun acties niet goed voorbereid en zijn het perspectief van Van Laarhoven en zijn vrouw uit oog verloren”, schrijft Ombudsman Reinier van Zutphen. En ze wisten verdomd goed wat ze deden. Van Zutphen: “Dit terwijl het OM goed op de hoogte was van de risico’s die een aan drugs gerelateerd strafrechtelijk onderzoek in Thailand met zich meebrengt.”

De Ombudsman maakt ook gehakt van het verweer van het OM dat men niet had kunnen voorzien dat de Thaise autoriteiten Johan en Tukta op zouden pakken en vervolgen: “volstrekt ongeloofwaardig”.

Begin mei bestijgt de nieuwe Thaise koning Maha Vajiralongkorn de troon. Een uitgelezen moment voor gratieverlening, of op zijn minst uitlevering

De eerste reactie van justitieminister Ferd Grapperhaus (CDA) op het vernietigende rapport was zuinig. Hij noemde het oordeel “stevig” en “zeker serieus” en hij wil “snel” met de Nationale Ombudsman in gesprek. Tot die tijd vindt Grapperhaus het “wel zo netjes” om over de zaak te zwijgen.

Netjes

Interessante woordkeuze, netjes. Laten we het vooral netjes houden. Omdat de Nederlandse staat Johan van Laarhoven en zijn vrouw zo netjes de Hel van Bangkok in heeft geduwd? Omdat de staat daarna zo netjes is omgegaan met dit ontluisterende schandaal?

Omdat het netjes is om als overheid per jaar dik 400 miljoen belasting bij de coffeeshops te innen, maar net te doen alsof alleen het geld dat de coffeeshopondernemer verdient “drugsgeld” is?

Omdat het netjes is om een volstrekt onschuldige moeder van twee jonge kinderen in een overvolle cel weg te laten rotten?

Ik ben het zeker niet altijd eens met D66 politicus Vera Bergkamp, maar in dit geval wel. Sowieso verdient ze lof als enige Tweede Kamerlid dat aandacht is blijven vragen voor de zaak Van Laarhoven. Bergkamp heeft een debat met Grapperhaus aangevraagd waarin ze hem zal oproepen om “in het licht van deze conclusies alles in het werk te stellen om Van Laarhoven en zijn vrouw naar Nederland te krijgen”.

Nieuwe koning, nieuwe kans?

De minister krijgt de gelegenheid op een presenteerblaadje: begin mei bestijgt de nieuwe Thaise koning Maha Vajiralongkorn, zoon van de in 2016 overleden koning Bhumibol, de troon. Een uitgelezen moment voor gratieverlening, of op zijn minst uitlevering, zeker als Willem Alexander zijn collega een vriendelijk briefje stuurt.

Maar dan moet Grapperhaus wel in actie komen. Zoals advocaat Sidney Smeets terecht zei tegen het Brabants Dagblad: “De minister heeft ook de zaak van Julio Poch nog op zijn bureau liggen. Daar is het te laat, maar in de zaak van Johan is er nog wat te redden.”

Zie ook: www.justiceforjohan.nl

(advertentie)