Topstories

(advertentie)

De Club van Zes zou je het kunnen noemen, of de cannabis kopgroep. Deze week komen de zes Europese landen die cannabis hebben gelegaliseerd of daar mee bezig zijn bij elkaar in Berlijn. Naast Duitsland zijn dat Tsjechië, Zwitserland, Luxemburg, Malta en… Nederland.

Wie is Victor Sannes die namens Nederland aanwezig is?

De bijeenkomst vindt voor het derde jaar op rij plaats; in 2022 kwam de kopgroep samen in Luxemburg en vorig jaar op Malta. Gastheer Duitsland noemt de tweedaagse meeting een uitwisseling op ministerieel niveau, maar opnieuw stuurde Nederland geen minister of staatssecretaris.

De man die ons land voor de derde keer vertegenwoordigt is Victor Sannes, directeur Voeding, Gezondheidsbescherming en Preventie bij het ministerie van VWS. Sannes studeerde bestuurskunde in Enschede en hield zich eerder bezig met uitkeringen, re-integratie, volksverzekeringen en Covid vaccinaties.

Je zou denken – en hopen – dat hij zich ook ooit met cannabis of andere drugs heeft bezig gehouden, maar dat kon ik op zijn CV niet terug vinden. Niettemin wordt Sannes op de website van de Commission on Narcotic Drugs van de VN ‘national drug coordinator’ genoemd. En ook de president van de International Narcotics Control Board, Jallal Toufiq, noemde de Nederlander zo bij hun kennismaking in maart van dit jaar.

Gelijkgestemd maar toch allemaal weer net anders

Terug naar Berlijn, waar de Club van Zes twee dagen ervaringen uitwisselt over regulering van cannabis voor recreatief gebruik. Gastheer Burkhart Blienert, de Duitse drugstsaar, schreef op X over de bijeenkomt: “Met de [Duitse] cannabiswet zijn we ook op Europees niveau een compleet nieuwe weg ingeslagen. Het is nu belangrijk om te evalueren en de uitwisseling met gelijkgestemde landen te consolideren.”

De crux is het woord gelijkgestemd. Want de zes deelnemende landen zijn het er weliswaar over eens dat repressie heeft gefaald en regulering de oplossing is, maar ze zijn het niet eens over de manier waarop. Malta, Luxemburg en Duitsland hebben gekozen voor legalisering light: decriminalisering van bezit, thuisteelt en niet commerciële cannabisclubs, maar geen commerciële productie en verkoop.

De Tsjechische regering beloofde eerst wél winkels voor cannabis, maar zwakte haar plan af. In het wetsvoorstel dat de regering vorige week goedkeurde ontbreken zelfs non-profit cannabis clubs. In Zwitserland lopen meerdere lokale experimenten met commerciële verkoop en productie; de resultaten moeten de basis vormen voor nieuwe wetgeving. En natuurlijk experimenteren we in Nederland ook met commerciële teelt en verkoop: de wietproef.

Nederlandse vertegenwoordiger blinkt uit in nietszeggendheid

Wij zijn dus met de Zwitsers de enigen die gaan voor een marktmodel. Logisch, want de veel schadelijkere drugs tabak en alcohol worden ook niet via non-profit clubs verkocht. Toch komt er vooral uit Duitsland forse kritiek op onze aanpak, ook van ministers, die waarschuwen voor Nederlandse toestanden. Volksgezondheidminister Lauterbach zei letterlijk dat de Duisters vooral van ons hebben geleerd hoe je het niét moet doen.

Wat stelt Nederland daar tegenover? Hoe gaat onze ‘nationale drugs coördinator’ Victor Sannes om met de harde Duitse kritiek? Ik heb geen idee, want de man laat zich zelden of nooit interviewen. Het enige interview dat ik online tegenkwam is deel van een verslag van het Nationaal Drugscongres, in februari 2024.

Sannes blinkt uit in nietszeggendheid en vage algemeenheden. Drugsbeleid is “een boeiend veld, en intussen ook complex”. Het is “cruciaal de verbinding te leggen tussen gezondheid en veiligheid”. En: “Goed doordacht drugsbeleid is essentieel, omdat je er uiteindelijk mensen mee kunt helpen.”

Het zou kunnen… maar we weten het niet

Het kan natuurlijk dat onze nationaal drugscoördinator aan tafel in Berlijn wél duidelijke taal spreekt. En uitlegt dat er veel te veel cannabisconsumenten zijn om ze allemaal lid te maken van een niet-commerciële club. Zeker als zo’n club niet meer dan 500 leden mag hebben, zoals in Duitsland.

Het is mogelijk dat Victor Sannes begrijpt en aan zijn collega’s uitlegt dat de meeste consumenten niet zelf kunnen of willen kweken en ook geen lid van een club willen worden. Ze willen gewoon een schoon wietje kopen in een normale winkel. Het zou kunnen dat Sannes benadrukt dat coffeeshops met consumptieruimte een probaat middel zijn tegen geuroverlast op straat.

Het is niet ondenkbaar dat onze nationaal drugscoördinator zegt dat het Nederlandse coffeeshopsysteem eigenlijk uitstekend werkt, op één groot probleem na: de achterdeur. En dat landen als Frankrijk, de VS en ook Duitsland zich tot voor kort fel verzetten tegen regulering van die achterdeur. En zo dus het probleem in stand hielpen houden.

Het zou kunnen dat Victor Sannes man en paard noemt. Maar we weten het niet. Welke Haagse journalist gaat onze onzichtbare nationale drugs coördinator eens interviewen?

[Foto’s: Shutterstock]

(advertentie)