Kweken? Denk niet te luchtig over lucht

KWEKEN 01 december 2015

Veel kwekers denken nog steeds iets te luchtig over lucht, maar dit o zo belangrijke onderdeel van je klimaatbeheersing zorgt er mooi wel voor dat jij en je plantjes eindelijk opgelucht kunnen ademhalen… Lucht is tenslotte leven.

Onze buitenlucht bevat ongeveer 0,03 tot 0,04% CO2. Dat is ongeveer hetzelfde als 300 tot 400 CO2 deeltjes per miljoen (parts per million, ppm). 0,03% komt dus overeen met 300 ppm. Er zijn verschillen in CO2-behoefte tussen planten. Door het verhogen van het CO2-gehalte kan de groei versneld worden. Hier geldt echter wel de wet van de verminderde meeropbrengst. Het zorgen voor een hoger CO2-gehalte kent namelijk ook zijn grenzen.

Het ophogen tot ongeveer 1400 ppm (0,14%) levert goede resultaten (snellere groei) op. Boven de 1400 ppm neemt het effect van het toedienen van CO2 echter snel af. Zelfs voor planten wordt CO2 bij hoge concentratie giftig. Voor de meeste planten is een CO2-concentratie van 1800 ppm of meer zelfs dodelijk!

Frisse lucht

Of je nou wel of niet kunstmatig CO2 toevoegt, er moet in ieder geval voor voldoende ventilatie worden gezorgd, zodat de planten steeds verse aanvoer van CO2 krijgen. Een tweede, net zo belangrijke reden voor ventilatie, is het afvoeren van warmte. Wanneer de temperatuur te hoog oploopt, wordt de groei van de planten belemmerd. Het gaat daarbij niet alleen om de temperatuur in de kweekruimte, maar ook om de temperatuur in de plant zelf. Wanneer de temperatuur van de plant te hoog is (wij mensen hebben dan koorts), dan wordt de sapstroom in de plant minder, waardoor groeistoornissen optreden.

De behoefte aan frisse lucht is voor een groot gedeelte afhankelijk van de inhoud van de kweekruimte in kubieke meters. In principe moet elke 2-3 minuten de complete inhoud van de kweekruimte ververst worden. Uitgaande van een kweekruimte van 3 meter lang, 2 meter breed en 2 meter hoog (12m3) betekent dat dat de ventilatiecapaciteit 30 x 12 = 360 m3 per uur moet bedragen. Een standaard-badkamerventilator is slechts berekend op tegen de 100m3 per uur.

CO2-injectie

Er zijn genoeg veilige ventilatoren in de handel om voor voldoende ventilatie te zorgen, en dan hebben we het niet over die riskante tafelventilators. Die jij moet hebben zijn speciaal ontworpen om continu te kunnen draaien. Het CO2-gehalte in de kweekruimte kan ook worden verhoogd door het toevoegen van CO2 uit een gasfles. Wanneer op het systeem een schakelklok wordt gezet, kan telkens de gewenste hoeveelheid CO2 de ruimte in worden gebracht. Daarbij moet wel voorzichtig worden gewerkt, omdat je niet op elk moment weet hoeveel CO2 zich al in de ruimte bevindt. Er kan dus gemakkelijk een overdosis ontstaan.

Cannabis bladeren nemen overdag veel CO2 uit de lucht op, ventilatie is noodzakelijk voor voldoende aanvoer ervan. Foto: Yarygin, Shutterstock.com

Om dit te voorkomen is het verstandig om voor elke ‘CO2-injectie’ de ruimte goed te ventileren. De meest professionele optie is het gebruik van een CO2-controller. Dit apparaat meet voortdurend het CO2-gehalte in de ruimte. wanneer het gehalte de ingestelde minimumwaarde bereikt, wordt automatisch CO2 toegevoegd. Als de ingestelde maximumwaarde wordt overschreden, zorgt de controller ervoor dat de afzuiginstallatie in werking treedt.

Wanneer CO2 aan de ruimte wordt toegevoegd, kan bij een hogere temperatuur worden gekweekt. Tenslotte moet aandacht worden besteed aan de relatie tussen ventilatie en de relatieve luchtvochtigheid. De relatieve luchtvochtigheid is onder meer afhankelijk van de hoeveelheid lucht die in de ruimte wordt verplaatst. Door het verplaatsen van de lucht wordt meer vocht aan de planten onttrokken, omdat de huidmondjes meer vocht afgeven. Wanneer de relatieve vochtigheid in de lucht te laag wordt, zullen de huidmondjes zich sluiten en treedt vertraging in het groeiproces op.

Relatieve luchtvochtigheid

De relatieve luchtvochtigheid beïnvloedt onder meer de werking van de huidmondjes. Cannabis gedijt het beste bij een RV van 60%-70%. Bij een hogere RV krijgen de huidmondjes problemen met het kwijtraken van het overtollige water. Bij een lagere RV geven de huidmondjes net zo lang water af, totdat uitdroging van de plant dreigt. Op dat moment sluiten de huidmondjes zich. De opname van CO2 stagneert dan, waardoor de groei wordt belemmerd. De relatieve luchtvochtigheid wordt mede beïnvloed door de temperatuur in de kweekruimte.

Ventileren

Er mag (gelet op het lijstje hieronder) vanuit worden gegaan dat bij elke 10 graden stijging van temperatuur de luchtvochtigheid verdubbelt. Het ventileren van de kweekruimte heeft invloed op de RV. Door het ventileren daalt de RV in de ruimte. In sommige gevallen is het daarom nodig om in de kweekruimte een luchtbevochtiger te installeren. Het beste resultaat kun je bereiken door gebruik te maken van een afzuigventilator, die traploos geschakeld is. Op deze manier kun je gemakkelijk de hoeveelheid te verplaatsen lucht zelf regelen. Ventileer niet te weinig, de plant heeft hoe dan ook CO2 nodig. Wanneer de planten in het donker staan, daalt meestal de temperatuur (de lampen geven geen warmte meer af). Je zou dan verwachten dat de RV ook gaat dalen (er kan minder vocht door de lucht worden opgenomen). Deze redenering klopt helaas niet: in het donker neemt de RV juist toe. De planten ademen in het donker namelijk water uit.

Grammetje water – In dit schema zie je hoeveel gram water in een ruimte van 25 m3 (bijvoorbeeld 3 x 3 meter en 2,5 meter hoog) kan worden opgenomen. Opname in grammen water.

0 graden – 120
10 graden – 240
20 graden – 460
25 graden – 630
30 graden – 840
35 graden – 1120
40 graden – 1460

Schimmels, ziekten en plagen krijgen in het algemeen meer kans bij een te hoge RV. Ook een te lage RV houdt risico’s in: de planten kunnen daarvan gemakkelijk uitdrogen. Tenslotte moet nog worden vermeld dat jonge zaailingen en stekken in het algemeen beter aanslaan bij een RV van 65%-70%. Het nog niet voldoende ontwikkelde wortelsysteem kan het water via de wortels nog niet snel genoeg aanvoeren. Een hogere RV zorg er dan voor dat de jonge plantjes tegen uitdrogen worden beschermd.