(advertentie)
(advertentie)
(advertentie)

Dit voorjaar las ik eindelijk het boek All the King’s Men van Robert Penn Warren. Dat was in het begin doorbijten, maar uiteindelijk werd het een geweldige leeservaring. Als je wil snappen hoe de Amerikaanse politiek werkt, moet je dit boek lezen. (Of de film met Sean Penn kijken 😉

Corruptiestrijd maakt gouverneur van plattelandsadvocaat

Eén van mijn helden is Hunter S. Thompson (1937-2005), de schrijver en journalist die hier vooral bekend is van Fear and Loathing in Las Vegas, verfilmd met Johnny Depp in de hoofdrol. All the King’s Men was één van Thompson’s favoriete boeken. ‘Als je het boek niet kent’, schreef hij, ‘moet je het zo snel mogelijk te pakken zien te krijgen en lezen, want je leert er veel van.’

All the King’s Men verscheen in 1946 en werd twee keer verfilmd, in 1949 en in 2006, met Sean Penn als de charismatische politicus Willie Stark. Zijn verhaal wordt in het boek verteld door zijn rechterhand Jack Burden, een journalist die voor Stark is gaan werken.

Niet voor het geld, maar uit fascinatie. Stark maakt in de jaren dertig naam als plattelandsadvocaat die tegen corruptie strijdt en schopt het, met hulp van Burden, tot gouverneur van Louisiana.

Hoe de politiek echt werkt

Het kostte me nogal wat moeite om de smaak van het boek te pakken te krijgen; ik ben er een paar keer opnieuw in begonnen. Maar na die eerste hobbels begreep ik waarom All the King’s Men al een paar keer tot een van de 100 beste boeken van de twintigste eeuw is gekozen.

Je leert over macht en populisme, over verloren idealen, corruptie en cynisme. Kortom: je leert hoe de Amerikaanse politiek echt werkt.

Het boek mag bijna tachtig jaar oud zijn, wat Penn Warren schreef gaat nog steeds op, ook voor de Europese en Nederlandse politiek.

‘De meeste van hen leven al twintig jaar niet meer’

Neem het advies dat Willie Stark krijgt van Jack Burden, als hij nog niet echt populair is en zijn speeches – met veel aandacht voor zijn ideeën over belastinghervorming – niet aanslaan bij het publiek. Er bestaat een Nederlandse vertaling, maar ik heb de Amerikaanse editie van All the King’s Men, dus heb ik de passage zelf vertaald.

“Je vertelt ze te veel. Zeg gewoon dat je de rijken gaat pakken vergeet de rest van je belastingverhaal.”

“We hebben een evenwichtig belastingstelsel nodig. Nu geeft de verhouding tussen inkomstenbelasting en het totale inkomen van de staat een index die -”

“Ja,” zei ik, “Ik heb de speech gehoord. Maar daar geven ze geen zak om. Verdomme, laat ze huilen of laat ze lachen, laat ze denken dat je hun zwakke, dwalende vriend bent of de almachtige God zelf. Of maak ze kwaad. Zelfs kwaad op jou. Stook ze gewoon op, het maakt niet uit hoe of waarom, en ze zullen van je houden en terugkomen voor meer. Kietel hun onderbuik.

“Ze leven niet, de meeste van hen leven al twintig jaar niet meer. Hun vrouwen zijn hun tanden en hun taille kwijt, hun maag kan slecht tegen drank en ze geloven niet in God, dus jij moet ze iets geven om ze op te stoken en zich weer levend te voelen. Voor een half uurtje. Daar komen ze voor. Vertel ze wat dan ook. Maar probeer in godsnaam niet om ze iets bij te brengen.”

Niet steek maar stook er eentje op!

Stook ze gewoon op, maak ze kwaad… die aanpak scoort nog steeds prima. Denk aan het succes van Donald Trump, Georgia Meloni, Viktor Orbán, Marine Le Pen, Nigel Farage en Geert Wilders.

Hoe het precies afloopt met Willie Stark en zijn rechterhand Jack Burden zal ik niet verklappen, maar een happy end  kun je het niet noemen.

Tip: via de onvolprezen website Boekwinkeltjes.nl kun je All the King’s Men al vanaf €3,25 euro bestellen!

[openingsbeeld: Sean-Penn-als-Willie-Stark-in-All-the-Kings-Men-2006-©-Columbia-pictures]
(advertentie)