Open brief aan de nieuwe justitieminister Dilan Yesilgöz

D. BERGMAN (VOC) 11 januari 2022

Maandag kreeg Nederland dan na een jaar of wat eindelijk een nieuw kabinet. Bye-bye minister Ferd Grapperhaus van Justitie en welkom Dilan Yesilgöz (44) van de VVD die de cannabis portefeuille van hem overneemt. Om meteen goed te beginnen stuurt onze columnist en VOC-voorzitter Derrick haar een brief. Een open brief natuurlijk, want jullie lezen ‘m nu ook…

Geachte mevrouw Yesilgöz,

Van harte gefeliciteerd met uw beëdiging als minister van justitie en veiligheid in het vierde kabinet Rutte. U heeft een mooie kans om te bewijzen dat niet elke VVD’er op dit departement er een potje van maakt en op moet stappen, zoals uw voorgangers Ard van der Steur, Ivo Opstelten en Benk Korthals.

Geen typische VVD’er

Voordat u lid werd van de VVD was u actief voor de SP, u liep stage bij GroenLinks en schreef voor het jongerentijdschrift van de PvdA. Alleen daarom al bent u geen typische VVD’er. En ook door uw achtergrond: geboren in Ankara, met een vader die zich inzette voor het Koerdische volk en linkse vakbonden en een moeder die activiste was. Ze hing haar jurk in de kast en trok haar kistjes aan om op straat te demonstreren, vertelde u ooit in de NRC. Zij kwam vooral op voor de rechten van anderen, benadrukte u.

Uw vader vluchtte in 1974 naar Nederland, drie jaar later volgde de rest van het gezin. U was toen acht jaar oud. Na uw studie in Amsterdam maakte u snel en voortvarend carrière in de politiek en het openbaar bestuur: van raadslid naar Tweede Kamerlid naar staatssecretaris naar minister in zeven jaar. Politiek geldt u als hardliner, zero tolerance adept en klassieke liberaal. Afgezien van een paar kerntaken als veiligheid en zorg, gelooft u niet ‘dat bemoeienis van de overheid ook maar iets beter maakt’.

Dilan Yesilgoz, minister van Justitie en Veiligheid

Wat gaat u doen met het wietexperiment?

Dat laatste moet een flinke spagaat opleveren bij het zogenoemde wietexperiment, waarvoor u vanaf deze week verantwoordelijk bent. Dit experiment is namelijk een schoolvoorbeeld van doorgeslagen overheidsbemoeienis, een bureaucratisch monstrum dat ondernemers tot ver achter de komma voorschrijft wat ze moeten doen en hoe ze dat moeten doen.

In het regeerakkoord van Rutte IV staat dat het wietexperiment wordt uitgebreid met één grote stad en dat het kabinet de proef eerder dan gepland zal evalueren. Het blijkt dus mogelijk om de wietproef aan te passen en uit te breiden. Dat is goed nieuws, maar de voorgenomen wijzigingen zijn onvoldoende. Nu de Duitse regering cannabis gaat legaliseren en Malta dat als eerste EU-land al gedaan heeft, is er genoeg ruimte en aanleiding om veel verder te gaan.

Aanpak thuistelers schendt grondrechten

Thuisteelt voor persoonlijke consumptie kan eenvoudig gereguleerd en gelegaliseerd worden, zoals in de landen die ons qua cannabis hebben ingehaald: Uruguay, Canada, Malta en bijna twintig Amerikaanse staten.

De huidige keiharde aanpak van thuistelers in ons land is volstrekt disproportioneel en schendt basale grondrechten. De praktijk van de wet Damocles heeft veel parallellen met de Toeslagenaffaire: een keiharde overheid die de menselijke maat uit het oog heeft verloren.

Werk samen om wiet uit de illegaliteit te halen

Nederland moet daarnaast actief samen gaan werken met het snel toenemend aantal landen dat cannabis wil reguleren of dat al heeft gedaan, zowel binnen de EU als de VN. Het verbod op cannabis is vooral voordelig voor criminelen; de van oorsprong Amerikaanse oorlog tegen deze plant heeft een geweldig crimineel verdienmodel gecreëerd.

U weet dit en u bent ook voorstander van legalisering. Als kersvers Tweede Kamerlid bepleitte u in maart 2017 via Twitter ‘uit de illegaliteit halen door te reguleren’. Bijna vijf jaar later kunt u deze woorden waar maken. Niet alleen omdat u als minister aan de knoppen zit, maar ook omdat u internationaal sterk de wind mee heeft. U kunt de plant bevrijden uit de klauwen van het strafrecht, zoals uw verre voorganger Dries van Agt het zo mooi zegt. Geen compromissen en gedoogconstructies meer, maar gewoon uit de illegaliteit halen.

Veel succes,

Derrick Bergman
Voorzitter Verbond voor Opheffing van het Cannabisverbod

Over D. BERGMAN (VOC)

Derrick Bergman schrijft sinds begin jaren negentig over cannabis. Zijn werk verschijnt en verscheen in o.a. HighLife, EssensiE, Leafly en The West Coast Leaf. Sinds de lancering schrijft hij een wekelijkse column voor CNNBS. Derrick is voorzitter van het Verbond voor Opheffing van het Cannabisverbod (VOC) en maakt samen met Rens Hoppenbrouwers de High Tea Potcast, de eerste Nederlandse podcast over wiet.