Topstories

(advertentie)

Het ontmantelen van de oorlog tegen drugs is een formidabele opgave. De term war on drugs werd in 1971 gelanceerd door de toenmalige Amerikaanse president Richard Nixon, maar die oorlog woedde toen al decennia. Via de Verenigde Naties wist Amerika zijn drugsoorlog aan vrijwel alle landen ter wereld op te leggen. De VN-drugsverdragen zijn een enorm obstakel voor landen die af willen van de faliekant mislukte war on drugs aanpak.

Tergend langzaam gaat het roer bij de VN om

In eigen land herinneren we ons – met tegenzin – justitieministers als Donner, Opstelten en Grapperhaus die maar bleven zeggen dat regulering van cannabis onmogelijk was vanwege die VN-drugsverdragen. Sinds de jaren negentig van de vorige eeuw zetten activisten zich in om de koers bij te sturen van de VN-organisatie die over drugs gaat, de UNODC. Dat gaat moeizaam en vooral langzaam.

Een eerste grote overwinning kwam in december 2020, toen cannabis werd geschrapt van lijst 4, de “zwaarste” lijst van het Enkelvoudig Verdrag inzake verdovende middelen van de VN uit 1961. Sindsdien erkennen de VN de medicinale waarde van cannabis en is het makkelijker geworden om wetenschappelijk onderzoek naar de plant te doen. Bovendien kunnen landen die cannabis willen reguleren naar dit VN besluit verwijzen en dat doen ze volop.

War on drugs veroorzaakt meer schade dan de drugs zelf

Een nieuwe mijlpaal werd vorige week bereikt, met een adviesrapport van de Mensenrechtenraad van de VN over de aanpak van het “wereldwijde drugsprobleem”. De kop boven het persbericht van de raad over hun rapport: ‘Stop het overmatige vertrouwen in repressieve maatregelen om het drugsprobleem aan te pakken’.

Hoge commissaris voor de Mensenrechten Volker Türk windt er geen doekjes om: de drugsoorlog werkt niet en richt meer schade aan dan de drugs zelf. Twee citaten:

“Staten moeten afstand nemen van de huidige dominante focus op verbod, repressie en bestraffing, en in plaats daarvan wetten, beleid en werkwijzen omarmen die verankerd zijn in mensenrechten en gericht zijn op harm reduction.”

“De huidige overmatige nadruk op dwang en controle om drugs tegen te gaan, wakkert een toename van mensenrechtenschendingen aan, ondanks het toenemende bewijs dat decennia van criminalisering en de zogenaamde oorlog tegen drugs het welzijn van mensen niet hebben beschermd, noch drugsgerelateerde criminaliteit hebben verminderd.”

Een duwtje in de goede richting

Het is zo’n moment waarop je denkt: we’ve come a long way. We zijn van ver gekomen, maar we boeken wel -hoe langzaam ook – vooruitgang. Het kostte jarenlang strijd om alleen al de term harm reduction geaccepteerd te krijgen binnen de Verenigde Naties.

En natuurlijk: de drugsvrede zal ook door dit rapport niet direct uitbreken, als dat al ooit gebeurt. Maar het is weer een duwtje in de goede richting. Weg van de domme, verwoestende drugsoorlog en dichter naar een intelligente, menslievende omgang met drugs.

[openingsbeeld: Yelo Jura/Shutterstock]

(advertentie)