Voed goed: Doe de NPK-keuring

KWEKEN 17 december 2015

Ook planten kunnen honger lijden, maar hebben soms ook weer veel last van een overmaat aan voeding. Een uitgebalanceerd dieet is dus van groot belang. Tekorten en overschotten komen tot uitdrukking in hoe de plant eruit ziet en zich ‘gedraagt’. Een ding is zeker: alle planten hebben voeding nodig. Maar wat, en hoeveel dan?

Drie stoffen die in iedere respectabele fles plantenvoeding zitten, zijn stikstof, fosfor en kalium. Kijk maar eens op het etiket, daar vind je als het goed is de verhouding waarin deze stoffen in de voeding zitten, aangeduid met de letters N, P en K. N staat voor stikstof, P voor fosfor en K voor kalium. Groeiende planten hebben veel behoefte aan stikstof, daarom zit er verhoudingsgewijs meer van deze stof in een fles plantenvoeding voor groeiende planten. Bloeiende planten hebben weer wat meer behoefte aan de twee andere meststoffen.

N: Stikstof

Het meest bekende voedingselement voor de planten dat wordt toegediend in de vorm van nitraten. Stikstof bevordert de groei en vorming van alle groene delen, zorgt voor de vorming van bladgroen (chlorofyl) en dus voor de energieproductie van de plant. Dit element gaat de veroudering van planten tegen en bevordert de bladgroei en vorming van nieuwe bladeren. Stikstof is een bouwstof voor de plant.

Symptomen: een N-tekort komt vaak genoeg voor en kan heel onopvallend zijn (de top ziet er gezond uit maar er is sprake van een langzame groei). In een later stadium van de groei wordt het tekort duidelijker door een geleidelijke en gelijkmatige vergeling van de onderste bladeren van de hoofdstengel, gevolgd door necrose (afsterven) van de bladranden en uiteindelijk het opdrogen van de bladeren met een goudgele of roestachtige kleur.
Andere symptomen: roodachtige verkleuring van stengels en bladstelen, een schriel uiterlijk van de plant, kleiner blad en langzame groei.
Oorzaken: te weinig voeding, verkeerde pH-waarde.
Oplossing: de pH-waarde checken en zonodig bijmesten. Binnen 3 tot 5 dagen moet dit enig resultaat te zien geven, zowel in het oude bleke blad als in de nieuwe groei. De nieuwe stengels en bladstelen zullen weer normaal groen zijn. Let op: stop met de toevoeging van stikstof als de eerdergenoemde symptomen in de nieuwe groei verdwijnen en mest regelmatig bij. Gebruik vooral niet teveel, dit veroorzaakt vergiftiging en verbranding van de planten.

P: Fosfor

De P-factor is noodzakelijk voor de wortelvorming van de plant en dus van direct belang voor het energietransport in de plant. Daarnaast is fosfor belangrijk voor de bloei en (af)rijping van de plant. Fosfor is beschikbaar voor de plant in de vorm van fosfaten. Evenals stikstof is fosfor een bouwstof voor de plant.

Symptomen: een tekort aan fosfor (komt onder normale omstandigheden niet zo vaak voor in de kweekruimte) komt vooral tot uiting in een langzame groei en klein blijven van de planten/bladeren en dof donkergroen blad. De stengels kleuren evenals de bladstelen roodachtig – ook kan de onderkant van het blad een paars/rood-achtige zweem vertonen. Necrose van de bladpunten aan de onderkant van de plant vindt vaak al plaats voordat deze verkleuren. Een belangrijk symptoom is ook het omkrullen naar beneden van de onderste bladeren die gemakkelijk van de stengel loslaten. Weliswaar zal het toevoegen van fosfaten het aangetaste blad niet herstellen, maar het zal de symptomen wel stoppen. Het nieuwe blad zal weer zich normaal ontwikkelen.
Oorzaken: te lage pH van medium of gietwater, teveel Fe (ijzer) als gevolg van het onterecht toevoegen van extra Fe. Dat laatste komt regelmatig voor omdat de symptomen van een Fe-tekort erg lijken op die van een Magnesium-tekort (te lage pH).

K: Kalium

In tegenstelling tot stikstof en fosfor is kalium geen bouwstof. Kalium maakt de plant beter bestand tegen droogte, vorst, ziekten en plagen. Kortom het verhoogt de weerstand van de plant. Daarnaast is kalium noodzakelijk voor de stevigheid en tonus (celspanning) van de plant: het verbetert de vochtopname door de wortel en verlaagt de vochtafgifte van de bladeren. Als laatste heeft kalium een gunstige werking op de (af)rijping van de plant.

De verschijnselen die bij een kalium-tekort horen, lijken erg op die van een gebrekkige belichting waardoor de eiwitvorming wordt verstoord. Dus check altijd eerst of de belichting voldoende is

Een kalium-tekort komt minder vaak voor dan de meeste kwekers veronderstellen. De verschijnselen die bij een kalium-tekort horen, lijken erg op die van een gebrekkige belichting waardoor de eiwitvorming wordt verstoord. Dus check altijd eerst of de belichting voldoende is.
Symptomen van een tekort: vergeling en necrotische grijze of roestvormige plekken op de bladpunten onder in de plant, langs de hoofdnerven. De necrose van de bladeren gaat van buiten naar binnen, in een later stadium ontstaan roestkleurige en gespikkelde grijze gebieden op bladeren/stengels en krijgen stengels en bladstelen een paarsachtig rode kleur.
Oorzaken: te zuur medium of gietwater, teveel toegevoegd Fe wegens een vermeend Fe-tekort, teveel natrium (Na – zout) in het medium dat de plaats van K inneemt (gebruik daarom geen onthard water).

Succes met je NPK-keuring!