(advertentie)
(advertentie)
(advertentie)

Het leven van iedere wietplant, buiten of binnen is ooit ontstaan vanuit een zaadje. Wietzaden kunnen jaren lang latent levend in een koelkast blijven liggen, wachtend op de juiste omstandigheden om uit te komen. Zijn de condities goed, dan gaat het ontkiemen nooit meer mis. Dit heeft je wietzaadje nodig voor een vlekkeloze geboorte.

Er zijn veel verschillende methoden waarop je een wietzaadje kunt laten ontkiemen. Vraag het 5 kwekers en je krijgt 5 verschillende kiem-methoden te horen die waarschijnlijk allemaal werken, een zaadje heeft dan ook niet veel meer nodig dan wat vocht en een aangename temperatuur om uit te komen. Toch gaat het ontkiemen bij veel beginnende kwekers nog wel eens mis, en dat is jammer want goede zaden zijn niet goedkoop.

shutterstock_392602828

Het penworteltje drukt het zaadje omhoog en de lobblaadjes duwen het zaadje open. Foto: Algirdas Gelazius

Je weet dat het ontkiemen van een wietzaadje gelukt is wanneer er een klein wit worteltje uit het zaadje gekomen is. Dit witte worteltje is de eerste wortel van je wietplant en zal uitgroeien tot zogenaamde penwortel. Alle andere wortels die de plant daarna aanmaakt groeien vanuit deze penwortel. Stekken hebben overigens geen penwortel en staan dan ook minder goed in de grond verankerd als wietplanten die uit zaad zijn gegroeid.

Het jonge penworteltje groeit langer en langer in de richting van de zwaartekracht, naar beneden dus. Zet je je ontkiemde zaadje over in de aarde dan drukt het panworteltje, het kiemende zaadje omhoog boven de grond. Dan breekt het zaadje open en komen de eerste blaadjes tevoorschijn. Dit zijn de zogenaamde lobblaadjes, deze zijn nog niet gekarteld zoals typische wietblaadjes. De lobblaadjes zijn al in het wietzaadje aanwezig dus de plant hoeft deze niet aan te maken, zij drukken het zaadje open wanneer ze groeien en zorgen voor de eerste fotosynthese waarmee het kiemplantje zich verder kan ontwikkelen.

Na de lobblaadjes, ontstaan de eerste echte wietblaadjes, bestaande uit slechts één bladvinger. Vervolgens ontstaan er wietblaadjes met drie vingers, dan vijf en uiteindelijk zie je echte wietbladeren ontstaan zoals je die kent. Goede wietzaden zijn kostbaar, dus laat ze niet verloren gaan tijdens het ontkiemen.

Wat hebben wietzaadjes nodig om te kunnen ontkiemen?

In principe heeft een wietzaadje niet veel meer nodig voor het ontkiemen dan een beetje vocht en een aangename temperatuur. Waar het vaak misgaat is de behandeling, ontkiemende wietzaden zijn teer als pasgeboren baby’s. Timing is ook belangrijk wanneer je niet direct in de aarde ontkiemd en tenslotte kan teveel vocht ook een voortijdig einde maken aan het jonge wietleven.

  • Vocht: Zorg voor een vochtige bodem (watten, keukenpapier, aarde, etc. etc.) maar maak het niet drijfnat. Je kunt wietzaden ook in water alleen laten kiemen, maar laat ze dan niet te lang in het water liggen (maximaal 32 uur) anders zal het jonge plantje verdrinken.
  • Temperatuur: Een aangename temperatuur is belangrijk voor het ontkiemen. Hoe warmer je kiemt, hoe sneller het ontkiemen zal gaan, maar zorg ervoor dat het niet te heet wordt. In de natuur ontkiemen wietzaden in de lente, dus kamertemperatuur is een goed uitgangspunt. 22 Tot 26 graden. Bij een lagere temperatuur zullen wietzaden ook kiemen, maar dan duurt het wel wat langer.
  • Rust: Ga niet steeds met je vingers aan de zaden zitten om te kijken of het worteltje al te zien is. Ontkiemende wietzaden zijn teer en hebben rust nodig. Wanneer je ze toch aanraakt, doe dit dan voorzichtig en probeer van het worteltje af te blijven, deze is zeer fragiel en breekt gemakkelijk af.

Als het witte worteltje uit het zaadje is gekomen, zou je kunnen zeggen dat je wietzaadje ontkiemd is. Toch is het nog geen wietplant en kan er nog van alles misgaan. Het is belangrijk dat het worteltje zo snel mogelijk de grond in kan groeien, want de reserves uit het zaadje raken snel op. Eenmaal in de grond kan het worteltje water en voedingszouten opnemen zodat het kiempje verder kan groeien. Plant het zaadje dus zo snel mogelijk met het worteltje naar beneden! in het medium (aarde, kokos, steenwol, wat jij wil). Zou je het zaadje verkeerd om planten dan moet het worteltje een bocht maken om de grond in te kunnen en dit kost zeer veel energie, het kan er zelfs voor zorgen dat het kiemplantje dood gaat.

shutterstock_48392299

Zorg voor voldoende licht zodra het plantje ontkiemd is, anders zal het kiemplantje teveel strekken. Foto: Yarygin

Plant het zaadje ook niet te diep, wanneer het al een worteltje heeft, hoeft het zaadje niet eens helemaal onder de grond te zitten maar mag het half in en half boven de grond geplant worden. Kiem je direct in het medium, dan mag het zaadje iets dieper maar zeker niet te diep. Een halve centimeter tot een hele centimeter is diep genoeg. Hou het medium vochtig, want een net uitgekomen zaadje dat uitdroogt zal meteen dood gaan. Tenslotte leeft een plant op licht, dus zorg ervoor dat er voldoende licht is zodra het zaadje uitgekomen is. Als er niet genoeg licht is, zal het kiempje enorm gaan strekken in de hoop hogerop meer licht te kunnen opvangen. Dit kost het jonge plantje veel energie en maakt hem bovendien kwetsbaar, uiteindelijk zal een kiemplantje wanneer het gebrek aan licht voortduurt zich zo ver uitstrekken dat ze niet meer uit zichzelf rechtop kan blijven staan.

20160211_111239

Direct in het medium kiemen heeft als voordeel dat je het kiempje niet meer hoeft te planten, het worteltje kan meteen de grond in.

Vlekkeloos ontkiemen

Er zijn zoals gezegd veel manieren om wietzaden te laten kiemen. Sommige kwekers ontkiemen zelfs in alleen water maar daarbij is het risico groot dat je te lang wacht en de zaden verdrinken. Wij beperken ons daarom tot het kiemen tussen vochtig keukenpapier, en direct in aarde of een kiemplug.

Direct in een medium ontkiemen gaat het beste in een afgesloten propagator (een klein plastic kasje als het ware) Wanneer je geen propagator hebt, kun je je kiemende zaadje ook afdekken met doorzichtig folie of het potje of plugje met daarin het zaadje in zijn geheel in een doorzichtige plastic zak zetten. Plant het zaadje een halve centimeter diep in de vochtige maar niet te natte grond. Plaats het in de propagator of dek het af en laat dit vervolgens bij een graad of 24 ontkiemen. Na een dag of 3, 4, 5 zul je zien dat het zaadje omhoog komt, en weet je dat het kiemen gelukt is. Het voordeel van het direct in de grond ontkiemen is dat je het zaadje niet meer hoeft te planten nadat het gekiemd is, het worteltje kan meteen de grond in. Het nadeel is dat het wat langer duurt voor je kunt zien of het kiemen gelukt is.

ontkiemde-zaden-na-72-uur-pic3

Door verticaal tussen keukenpapier te kiemen, groeien de wortels mooi recht en zie je het meteen wanneer een zaadje uitgekomen is.

Tussen vochtig keukenpapier ontkiemen heeft als voordeel dat je het meteen ziet wanneer het worteltje tevoorschijn komt. Je kunt de zaden simpelweg tussen twee laagjes vochtig (uitgeknepen, niet druipend) keukenpapier plaatsen en dan tussen twee schoteltjes laten ontkiemen, maar wanneer je dit verticaal doet in een plastic gripzak gaat het beter. Doordat het ontkiemen verticaal gebeurd, kan overtollig water uitlekken, en groeit het worteltje mooi recht naar beneden. Maak een vel keukenpapier vochtig en verdeel je zaden met het naveltje omhoog over één helft van het vel papier. Vouw de andere helft eroverheen en stop het dubbelgevouwen velletje papier met de zaden erin in een plastic gripzakje. Hang dit op aan de binnenkant van een kast zodat het zaadje in het donker kan kiemen. Na 24 uur kijk je voor het eerst, vouw daarvoor alleen het vel open maar raak de zaden niet aan. Uitgekomen zaden kun je in de aarde planten, de rest laat je in het papier en het zakje hang je terug op. Om te planten maak je met een pennetje een gaatje in de grond, vervolgens schep je met een theelepeltje voorzichtig een zaadje op dat je met het worteltje in het gaatje laat vallen. Het zaadje zelf moet daarbij slechts voor de helft begraven worden. Zorg ervoor dat de aarde niet uitdroogt, en als er ook nog eens voldoende licht is zal je zaadje uitgroeien tot een wondermooie wietplant!

Openingsfoto: Algirdas Gelazius
(advertentie)