Wortels, het kloppende hart van elke wietplant

KWEKEN 27 november 2018

Wanneer je een paar dikke plakkende toppen op wietplanten ziet, ben je al snel geneigd om te denken dat deze het belangrijkste deel van wietplanten vormen. Het is ten slotte allemaal om de toppen te doen, nietwaar? Niet waar, de wortels zijn het kloppende hart van elke wietplant, en verdienen al je aandacht.

Wanneer je de onderdelen van wietplanten met organen vergelijkt, dan lijken de wortels nog het meeste op het hart. Zij zijn verantwoordelijk voor een gezonde sapstroom – zeg maar onze bloedbaan – en zorgen ervoor dat alle plantendelen van alle benodigde stoffen worden voorzien. Natuurlijk zijn alle onderdelen van wietplanten belangrijk maar zonder gezond wortelstelsel kun je een geslaagde oogst wel op je buik schrijven.

Als een wietplant wat bladeren verliest is dat niet per se een grote ramp. Zolang de wortels gezond zijn kan de plant daarvan gemakkelijk herstellen. Andersom niet; een wietplant met een weelderig groen bladerdek zal binnen een paar dagen sterven zonder wortels.

Wortels, basis voor een gezonde wietplant

De wortels vormen de basis voor de gezondheid van wietplanten. De wortels zijn verantwoordelijk voor de opname van water en macro- en micro-elementen (meststoffen). De sapstroom van wietplanten kun je een klein beetje vergelijken met onze bloedvaten, al pompen de wortels de sappen niet rond, zoals bij ons hart.

Gezonde wortels zijn mooi wit van kleur.

Wietplanten verliezen vocht door verdamping, via de bladeren. Dit creëert een zuigende kracht omhoog door middel van osmose. De concentratie aan zouten loopt door de verdamping van het vocht op, waardoor water aangetrokken wordt vanuit de aarde om het evenwicht te herstellen. Het is een ingenieus staaltje van de natuur waardoor planten zonder veel energie te verbruiken, voldoende vocht aantrekken.

Ook noodzakelijke mineralen worden via de wortels opgenomen via osmose. Wanneer de mineralen verbruikt worden voor de groei, verlaagt de concentratie aan zouten in de cellen. Om het evenwicht te herstellen worden nu juist meer zouten dan vocht aangetrokken. Zowel de mineralen als het vocht komen de wietplanten binnen via – juist – de wortels.

Vitaal belang

De wortels zijn voor wietplanten van vitaal belang. Wanneer er dus iets mis gaat zal een wietplant haar wortels altijd zoveel mogelijk sparen. Bladeren kunnen vergelen wanneer er te weinig meststoffen binnenkomen, of verbranden wanneer de concentratie aan mineralen te hoog oploopt. Maar de wortels blijven in tact. De bladeren fungeren dan ook als een soort eerste verdedigingslinie en zullen opgeofferd worden ten behoeve van de wortels.

Problemen met wortels

Wanneer er onder de grond problemen met de wortels ontstaan, kan dat te wijten zijn aan een slechte verzorging van het wortelstelsel. Niet dat je nou onder de grond moet gaan peuteren maar wortels hebben wel een goede balans nodig tussen vocht, mineralen en zuurstof in de bodem. Er zijn doorgaans maar een klein aantal oorzaken, die bij thuiskwekers voor problemen aan wortels zorgen.

Te veel water bij de wortels zorgt voor een tekort aan zuurstof en naar beneden krullende bladeren.

De meeste wortelproblemen zijn te wijten aan een tekort aan zuurstof aka teveel water. Jazeker, een wateroverschot is een probleem dat een tekort aan zuurstof creëert. Bij hydrokwekers waarbij er te weinig zuurstof in het voedingswater zit, zie je dan ook dezelfde verschijnselen als bij een beginnende aardekweker die zijn wietplanten te veel water geeft. Ook wanneer de wortels te weinig water krijgen, ontstaan er al snel problemen. De concentratie aan zouten loopt in de stammen en de bladeren op maar kan niet worden aangevuld omdat de wortels droog staan.

In beide gevallen (water tekort en water overschot) zullen de bladeren van wietplanten naar beneden hangen. Het kan hierdoor lastig zijn om te zien wat er scheelt maar er is wel degelijk een verschil tussen de symptomen van te veel en te weinig water. Wanneer de plant namelijk te droog staan, zullen de bladeren na verloop van tijd slap naar beneden gaan hangen. Heeft de plant te veel water, dan hangen de bladeren niet slap maar voelen ze stevig aan, en zijn ze naar beneden gekruld.

Wanneer de pot te klein wordt, verstikken wietwortels zichzelf.

Wortels kunnen in plantenpotten ook te weinig ruimte hebben. Ze groeien naar de grens van de pot en aangezien ze daar niet doorheen kunnen blijven ze langs het plastic groeien. De wortels worden dan rootbound zoals dat in het Engels wordt genoemd. De wortels zelf hebben er niet echt onder te lijden, maar de plant zelf wel. Bladeren zullen vergelen en de groei stagneert. Wietplanten hebben ongeveer evenveel volume aan wortels als bovengronds plantmateriaal. Zorg dus altijd voor een passende potmaat, je kunt wietplanten tijdens de gehele groeifase verpotten als dat nodig is.

Een ander vaak voorkomend probleem is een verkeerde zuurtegraad bij de wortels van wietplanten. Wanneer de pH-waarde rond de wortels te hoog of te laag is, zorgt dat er namelijk voor dat de wortels de verschillende benodigde mineralen niet kunnen opnemen.

De pH-waarde waarbij de mineralen in het medium goed worden opgenomen ligt bij aarde tussen de 5,8 en de 6,8. Bij hydrosystemen is dat een klein beetje lager, namelijk tussen de 5,5 en 6,5. Controleer daarom altijd de zuurtegraad van het voedingswater en breng dat tussen de juiste marges. Wanneer het medium te ver van de juiste waardes af ligt, is het vaak lastig om de pH-waarde nog goed te krijgen.